Ο Μύθος Της Φαίδρας Και Του Ιππόλυτου Στο Αρχαίο Ελληνικό Και Ρωμαϊκό Δράμα, Και Η Πρόσληψή Του Στη Νεότερη Δραματουργία

Abstract

Στην παρούσα διατριβή υπό τον τίτλο: «Ο μύθος της Φαίδρας και του Ιππόλυτου στο αρχαίο ελληνικό και ρωμαϊκό δράμα και η πρόσληψή του στη νεότερη δραματουργία», μελετάται διαχρονικά και διακειμενικά το μυθικό επεισόδιο της Φαίδρας και του Ιππόλυτου, από την πρώτη σωζόμενη εκδοχή του Ιππόλυτου Στεφανηφόρου μέχρι τη σύγχρονη δραματουργική επανεγραφή της Sarah Kane. Στο εκτενές Εισαγωγικό Κεφάλαιο η έρευνα εστιάζει στο θεματικό μοτίβο της γυναίκας του Πετεφρή, παράδειγμα του οποίου αποτελεί το μελετώμενο επεισόδιο, αλλά και στις αποσπασματικές ομόθεμες πραγματεύσεις, του Ιππόλυτου Καλυπτόμενου και της σοφόκλειας Φαίδρας. Η σωζόμενη εκδοχή του Στεφανηφόρου, η οποία αποτελεί και τη θεματολογική βάση, για σκοπούς σύγκρισης με μεταγενέστερες εκδοχές, μελετάται στο πρώτο Κεφάλαιο. Στο δεύτερο Κεφάλαιο μελετάται η οβιδιανή επιστολή της Φαίδρας προς τον Ιππόλυτο, και στο τρίτο, η δραματική εκδοχή από τον Σενέκα. Στο τέταρτο και τελευταίο Κεφάλαιο μελετάται η πρόσληψη του μυθικού επεισοδίου από τη νεότερη δραματουργία, μέσα από επιλεγμένα, αντιπροσωπευτικά, θεατρικά έργα από τον 16ο εως τον 20ο αιώνα. Μέσα από τη συγκεκριμένη μελέτη προβάλλονται ειδικά ζητήματα για την εκάστοτε εκδοχή, όπως η πραγμάτευση του δάνειου λογοτεχνικού υλικού, η σχέση με την πρώτη εκδοχή του Ευριπίδη, η διατήρηση ή απαλοιφή των δραματικών στοιχείων που συγκροτούν την εκάστοτε εκδοχή, οι συγγραφικές επιλογές και καινοτομίες του εκάστοτε συγγραφέα και κυρίως η σκιαγράφηση των πρωταγωνιστών Φαίδρας - Ιππόλυτου, αλλά και ο σημαντικός ρόλος του Θησέα και της Τροφού αντίστοιχα. Η λειτουργία του θεϊκού στοιχείου και η επιβολή των θεών στο δραματικό περιβάλλον του Ευριπίδη απαλείφεται μέσα στο διακείμενο και αντικαθίσταται από την προσωπική επιλογή, και ελεύθερη βούληση των πρωταγωνιστών, και ιδιαίτερα την ανάληψη των ευθυνών για τις πράξεις τους. Η διαχρονική μελέτη του επεισοδίου καταδεικνύει τη δυνατότητα προσαρμογής του στο δραματικό πλαίσιο που ορίζει κάθε συγγραφέας, ενώ ο μύθος διατηρεί ως επί το πλείστον την τυπική μορφή του.