Μικροκλιματικές Συνθήκες Και Φυσιολογία Αναπαραγωγής Προβάτων

Abstract

Είναι γενικά αποδεκτό ότι οι μικρομετεωρολογικές συνθήκες διαχρονικά επηρεάζουν τα φαινόμενα της επιβίωσης, της αναπαραγωγής και των παραγωγικών ιδιοτήτων των ζώων με εποχική αναπαραγωγή όπως τα πρόβατα. Αυτός εξάλλου είναι και ο λόγος της ύπαρξης τόσων πολλών φυλών προβάτων στα διάφορα γεωγραφικά πλάτη.Προκειμένου να καθοριστεί η καλύτερη περίοδος για τις οχείες σε συστήματα εντατικής εκτροφής ή η εφαρμογή συλλογής του σπέρματος για την επιτυχία της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής (σπερματέγχυση), η παρούσα μελέτη σχεδιάστηκε για να αξιολογήσει την επίδραση της εποχής του έτους στη σεξουαλική συμπεριφορά, στην περίμετρο και στο μήκος του οσχέου, στα επίπεδα των συγκεντρώσεων της τεστοστερόνης, της Τ3 και της Τ4 στα αρσενικά άτομα των φυλών καραγκούνικης και Χίου και των συγκεντρώσεων της προγεστερόνης, της Τ3 και της Τ4 στα θηλυκά. Σε όλα τα ζώα του πειραματισμού έγιναν μετρήσεις του μήκους του ερίου. Στην εργασία αυτή για χρονικό διάστημα 2 ετών, έγινε επίσης καταγραφή της θερμοκρασίας, της σχετικής υγρασίας, της βροχόπτωσης και της ηλιοφάνειας και εκτίμηση της θερμικής καταπόνησης. Ανά 30 ημέρες πραγματοποιήθηκε σε κάθε ζώο αιμοληψία για το ραδιο-ανοσολογικό προσδιορισμό των μετρούμενων ορμονών. Από την ανάλυση και επεξεργασία των αποτελεσμάτων προέκυψε ότι το μήκος του ερίου παρουσίασε στατιστικά σημαντική συσχέτιση με τα μετεωρολογικά δεδομένα. Δηλαδή αρνητική συσχέτιση παρουσίασε με τη θερμοκρασία, την ηλιοφάνεια και τη θερμική καταπόνηση και θετική με τις υγρομετρικές παραμέτρους σχετική υγρασία και βροχή, γεγονός το οποίο αποδίδεται στη μεταβολή των διαστάσεων του ερίου από την επίδραση των παραπάνω παραμέτρων λόγω της δομής του. Το μήκος του ερίου παρουσίασε μεγαλύτερη τιμή στους κριούς της καραγκούνικης φυλής σε σχέση με εκείνους της χιώτικης, πράγμα το οποίο μπορεί να αποδοθεί στη μορφή εκτατικής και οικόσιτης αντίστοιχα εκτροφής τους.Η περίμετρος του οσχέου και το μήκος των όρχεων των κριών τόσο της καραγκούνικης όσο και της φυλής Χίου εμφάνισαν ετήσια κυκλικότητα χωρίς να βρεθεί ουσιαστική διαφορά μεταξύ των δύο φυλών όσον αφορά τις διαστάσεις των δύο αυτών παραμέτρων, οι οποίες επηρεάζονται από τις επικρατούσες μετεωρολογικές συνθήκες. Ο έντονος επηρεασμός της καραγκούνικης φυλής από τις μετεωρολογικές παραμέτρους και της φυλής Χίου από τη θερμική καταπόνηση μπορεί να αποδοθεί στη διαφορετική γενετική προδιάθεση των φυλών λόγω της εκτατικής ή εντατικής αντίστοιχα εκτροφής τους. Τα επίπεδα της τεστοστερόνης έχουν θετική συσχέτιση με την περίμετρο των όρχεων τόσο στην καραγκούνικη όσο και στη φυλή Χίου. Η συγκέντρωση της εκκρινόμενης τεστοστερόνης μεταξύ των δύο φυλών διαφέρει μόνο κατά την έναρξη της οιστρικής περιόδου με υψηλότερες τιμές εκείνες της φυλής Χίου. Τα επίπεδα της τεστοστερόνης της περιόδου κατά την οποία η διάρκεια της ημέρας αυξάνει ήταν χαμηλότερα (στατιστικά σημαντικά) εκείνων της περιόδου όπου η διάρκεια της ημέρας μειώνεται.Διαπιστώθηκε στατιστικά σημαντική συσχέτιση μεταξύ των συγκεντρώσεων προγεστερόνης και θερμικής καταπόνησης των ζώων ως και μεταξύ της διαφοράς της συγκέντρωσης της ορμόνης αυτής κατά τις περιόδους που η διάρκεια της ημέρας μικραίνει (Ιούλιος έως Δεκέμβριος) και αυξάνει (Ιανουάριος έως Ιούνιος). Οι συσχετίσεις αυτές συνδέονται με την οιστρική και άνοιστρη περίοδο των προβατινών. Η ορμόνη Τ4 εμφάνισε μεγαλύτερες συγκεντρώσεις στους κριούς της καραγκούνικης φυλής σε σχέση με τους χιώτικους, γεγονός που μπορεί να συνδεθεί με το χρωματισμό του ερίου τους. Τα καραγκούνικα λόγω του σκούρου χρώματος παρουσιάζουν μεγαλύτερη απορρόφηση θερμότητας που επιδρά στην αύξηση της έκκρισης της θυροξίνης. Αντίθετα το ανοιχτό χρώμα ερίου των χιώτικων προβάτων ανακλά μέρος της ακτινοβολίας με αποτέλεσμα μικρότερα ποσά θερμότητας να απορροφώνται από το σώμα τους και κατ’ επέκταση να εκκρίνονται μικρότερα ποσά Τ4. Ένας επιπλέον λόγος πιθανόν να είναι η διαφορά που υπάρχει στην παραγωγική ιδιότητα της γαλακτοπαραγωγής μεταξύ των δύο φυλών με υπεροχή της χιώτικης, η οποία μπορεί να εκφράζεται και μέσω της θυρεοειδικής δραστηριότητας, δεδομένου ότι, όπως αναφέρεται στη διεθνή βιβλιογραφία, θηλυκά με υψηλή γαλακτοπαραγωγή έχουν χαμηλότερα επίπεδα θυροξίνης. Η ορμόνη Τ3 παρουσίασε συγκεντρώσεις που δεν εμφανίζουν διαφορές μεταξύ των κριών των δύο φυλών. Εμφανίστηκε όμως διαφορά μεταξύ του προτύπου έκκρισης της Τ3 των κριών και των προβατινών. Στους κριούς εμφανίστηκε μία ετήσια κορυφή της καμπύλης κατά την έναρξη της άνοιστρης περιόδου επειδή δε λειτουργεί το κυκλικό κέντρο με αποτέλεσμα οι μεταβολές προς την οιστρική περίοδο να είναι βαθμιαίες. Στις προβατίνες παρουσιάστηκαν δύο κορυφές της Τ3, μία στην έναρξη της άνοιστρης και μία στην έναρξη της οιστρικής περιόδου. Πιθανότατα η πρώτη κορυφή οδηγεί στην ευαισθητοποίηση της δράσης των οιστρογόνων για την εμφάνιση της άνοιστρης περιόδου και η δεύτερη κορυφή στην έναρξη της οιστρικής όπου είναι απαραίτητη η ευαισθητοποίηση του κυκλικού κέντρου του υποθαλάμου για την πρόκληση της ωοθυλακιορρηξίας.