Μεταβολές Στα Επίπεδα Κυτταροκινών Στον Εγκέφαλο Κατά Τη Διάρκεια Του Αποκλεισμού Της Αιματικής Ροής Στη Έσω Καρωτίδα, Με Και Χωρίς Την Τοποθέτηση Ενδοαυλικού Σωλήνα Επικοινωνίας

Abstract

Η ενδαρτηρεκτομή καρωτίδος (ΕΚΑ) έχει αποδειχθεί ως η μέθοδος εκλογής για την πρόληψη αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου (ΑΕΕ) σε ασθενείς με συμπτωματική στένωση καρωτίδος >50% και ασυμπτωτική στένωση >70%.40 Ωστόσο, κατά μέσο όρο 2-6% των ασθενών που υποβάλλονται σε ΕΚΑ μπορεί να εκδηλώσει ΑΕΕ κατά την περιεγχειρητική περίοδο. 145 Διεγχειρητική εμβολή ή/και εγκεφαλική υποάρδευση αποτελούν τα κύρια αίτια ΑΕΕ, κύρια λόγω του καρωτιδικού αποκλεισμού. Η τοποθέτηση ενδοαυλικής παράκαμψης (shunt) θεωρείται η πιο αποτελεσματική μέθοδος στην πρόληψη της εγκεφαλικής ισχαιμίας λόγω υποάρδευσης κατά τον αποκλεισμό της καρωτίδας στην ΕΚΑ74. Παρά ταύτα και λόγω του ότι είναι επεμβατική τεχνική με δυνητικές επιπλοκές η χρήση του αποτελεί ένα από τα πιο αμφισβητούμενα ζητήματα στην ΕΚΑ75, 76. Υπολογίζεται ότι περίπου 15% των ασθενών που υποβάλλονται σε ΕΚΑ θα εμφανίσουν ευρήματα, κλινικά ή εργαστηριακά, υποάρδευσης και σε αυτούς κρίνεται απαραίτητη η τοποθέτηση shunt. Τρεις είναι οι απόψεις που υπάρχουν: τοποθέτηση shunt ως πρακτική ρουτίνας σε όλους τους ασθενείς76, 77, εκλεκτική τοποθέτηση78, 79 με βάση τις διεγχειρητικές μεθόδους εγκεφαλικής παρακολούθησης όπως αναφέρθηκαν παραπάνω ή άλλα κριτήρια όπως π.χ αγγειογραφικά80 και, τέλος, μη τοποθέτηση shunt σε κανένα ασθενή. Ορισμένοι χειρουργοί προτείνουν τη συστηματική χρήση του shunt σε όλες τις καρωτιδικές ενδαρτηρεκτομές διότι είναι απλό και ασφαλές. Άλλοι επισημαίνουν ότι οι κίνδυνοι ορισμένων εγκεφαλικών μπορεί να αυξάνονται με τη χρήση των shunt και διαφωνούν εντελώς στη χρησιμοποίησή τους. Η αλήθεια είναι πως μπορεί να συνοδεύονται από συγκεκριμένες επιπλοκές και η ενδαρτηρεκτομή γίνεται πιο εύκολα, με περισσότερη ασφάλεια όσον αφορά το τελικό περιφερικό τμήμα της πλάκας και ίσως γρηγορότερα επί απουσίας shunt. Η μεγιστοποίηση του οφέλους και η ελαχιστοποίηση του κινδύνου όσον αφορά τη χρήση του shunt φαίνεται να επιτυγχάνεται με την επιλεκτική χρήση τους, που βασίζεται στην διεγχειρητική διάγνωση της εγκεφαλικής ισχαιμίας (βάσει Α. Παπαπέτρου – Διδακτορική Διατριβή ηλεκτοεγκεφαλογραφήματος, ανάστροφης πίεση περιφερικού τμήματος έσω καρωτίδας και με τοπική αναισθησία σε ξύπνιο ασθενή), ποικίλλει όμως ευρέως από χώρα σε χώρα και κέντρο σε κέντρο. Με την παρούσα διατριβή, διευκρινίζεται σε βιοχημικό/μοριακό επίπεδο, δια της μέτρησης της επαγωγής οξειδωτικού στρες, η βαρύτητα της εγκεφαλικής ισχαιμίας με βάση την χρήση ή μη διεγχειρητικής ενδαυλικής παράκαμψης και την παρουσία ή μη απόφραξης της ετερόπλευρης καρωτιδικής κυκλοφορίας. Η οξειδωτική κατάσταση μελετάται τα τελευταία χρόνια σε όλα τα βιολογικά μοντέλα ισχαιμίας επαναιμάτωσης (στεφανιαία ισχαιμία, περιφερική ισχαιμία, εντερική ισχαιμία κλπ) ώς ο πλέον ευαίσθητος δείκτης βλάβης του προσβεβλημένου οργάνου. Το οξειδωτικό stress που αναπαράγεται κατά τη διάρκεια της εγκεφαλικής ισχαιμίας που συνοδεύει την καρωτιδική ενδαρτηρεκτομή δεν είχε μελετηθεί μέχρι σήμερα. Με τη μελέτη μας, διαφωτίζεται ο αμφιλεγόμενος ρόλος της διεγχειρητικής ενδαυλικής παράκαμψης ως μέσο προστασίας του εγκεφάλου από τη διεγχειρητική ισχαιμία...