Μελέτη Της Κατανομής Ημιπτητικών Οργανικών Ενώσεων Στη Σωματιδιακή Και Αέρια Φάση Του Νέφους Του Τσιγάρου

Abstract

Σκοπός της συγκεκριµένης διδακτορικής διατριβής είναι η µελέτη της κατανοµής των ηµιπτητικών υδρογονανθράκων στη σωµατιδιακή και αέρια φάση του κύριου ρεύµατος του νέφους του τσιγάρου και η διερεύνηση της συσχέτισης της κατανοµής µε τα τεχνολογικά χαρακτηριστικά του τσιγάρου. Οι πειραµατικές µετρήσεις πραγµατοποιήθηκαν στο Εργαστήριο Ελέγχου Ρύπανσης Περιβάλλοντος του Τµήµατος Χηµείας του Α.Π.Θ., στις εγκαταστάσεις του Εθνικού Ιδρύµατος Αγροτικής Έρευνας Καπνού στη ∆ράµα, στην Καπνοβιοµηχανία ΣΕΚΑΠ στην Ξάνθη και στο Ινστιτούτο Οικολογικής Χηµείας του Μονάχου (GSF-Forschungszentrm für Umwelt und Gesundheit) από το Νοέµβριο του 2000 έως το Νοέµβριο του 2003. Αρχικά, επιλέχθηκε να µελετηθεί η κατανοµή των 16 Πολυκυκλικών Αρωµατικών Υδρογονανθράκων (PAHs) µεταξύ της αέριας και σωµατιδιακής φάσης του κύριου ρεύµατος του τσιγάρου λόγω της έντονης καρκινογόνου ή/και µεταλλαξιογόνου δράσης πολλών από τις ενώσεις αυτές, οι οποίες δηµιουργούνται κυρίως από αντιδράσεις πυρόλυσης κατά τη διάρκεια του καπνίσµατος. Στην συνέχεια, επιλέχθηκε να µελετηθεί και η κατανοµή άλλων υδρογονανθράκων όπως κανονικών αλκανίων, ισο-αλκανίων, αντίισο-αλκανίων, καθώς και του νεοφυταδιένιου που αποτελούν χαρακτηριστικές ενώσεις της επιδερµίδας του φυτού καπνού. Η κατανοµή των ηµιπτητικών οργανικών ενώσεων στις δύο φάσεις του κυρίου ρεύµατος του νέφους µελετήθηκε για 60 διαφορετικά σήµατα τσιγάρων, από τα κυριότερα της Ελληνικής αγοράς. Επιπρόσθετα, πραγµατοποιήθηκαν µετρήσεις των τεχνολογικών χαρακτηριστικών των εξεταζόµενων σηµάτων τσιγάρων, για να διερευνηθούν πιθανές επιδράσεις τους στην κατανοµή των συστατικών. Για τη διευκόλυνση της επεξεργασίας των αποτελεσµάτων, τα σήµατα των τσιγάρων ταξινοµήθηκαν σε κατηγορίες µε κριτήριο το αναγραφόµενο περιεχόµενο της πίσσας στα εµπορικά πακέτα, την παρουσία φίλτρου, το µήκος και τη διάµετρο των τσιγάρων. Τα πειραµατικά αποτελέσµατα ερµηνεύθηκαν σε συνδυασµό µε τα τεχνολογικά χαρακτηριστικά των τσιγάρων του κάθε σήµατος. Επιπλέον, µε τη βοήθεια της στατιστικής ανάλυσης, διερευνήθηκαν οι σχέσεις µεταξύ των εξεταζόµενων παραµέτρων. Το θέµα της εργασίας υποδείχθηκε από την αναπληρώτρια καθηγήτρια κ. Κ. Σαµαρά-Κωνσταντίνου, η οποία είχε και την επίβλεψή της. Την ευχαριστώ θερµά για την καθοδήγηση και τις συµβουλές της κατά την εκπόνηση της εργασίας, καθώς και για τις εύστοχες παρατηρήσεις της κατά τη συγγραφή της διατριβής. Πρόλογος 2 2 Eυχαριστώ θερµά τον καθηγητή Θ. Κουϊµτζή και την επίκουρη καθηγήτρια Ρ. Τζήµου-Τσιτουρίδου, µέλη της συµβουλευτικής επιτροπής, για τις εποικοδοµητικές συζητήσεις που είχα µαζί τους. Θα ήθελα να ευχαριστήσω την επίκουρη καθηγήτρια κ. ∆. Βουτσά και τον διδάκτορα Χηµείας κ. Α. Κούρα για τη βοήθειά τους σε θέµατα ανάλυσης, καθώς επίσης και την κ. Χ. Καραπετσά, µέλος Ε∆ΤΠ, για τις συµβουλές στη δακτυλογράφηση της εργασίας. Επίσης, ευχαριστώ τους συναδέλφους του Εργαστηρίου Ελέγχου Ρύπανσης Περιβάλλοντος και ιδιαίτερα τους υποψήφιους διδάκτορες Ελένη Τερζή, Ευγένιο Κόκαλη και τον διδάκτορα Θανάση Κατσογιάννη για τη φιλική ατµόσφαιρα και το κλίµα συνεργασίας που υπήρχε κατά τη...