Ηγεσία Και Διοίκηση Της Εκπαίδευσης, Το Παράδειγμα Των Διευθυντών Σχολικών Μονάδων Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, Από Το 1974 Έως Και Το 2016

Abstract

Η διατριβή πραγματεύεται μέσα από τη θεωρητική, ιστορική - ερμηνευτική έρευνα με τη βοήθεια της σχετικής νομοθεσίας και αντίστοιχης βιβλιογραφίας, την ανάδειξη διοικητικών στελεχών της εκπαίδευσης και συγκεκριμένα των διευθυντών σχολικών μονάδων από το 1974 έως και το 2016, η οποία χαρακτηρίστηκε από την εντονότερη παραγωγή εκπαιδευτικής νομοθεσίας έως τότε. Οι μεταρρυθμίσεις που έκανε η εκάστοτε κυβέρνηση της χώρας με συγκεκριμένα κάθε φορά ταυτοτικά χαρακτηριστικά στο χώρο της παιδείας αποτελούσαν το μέσο εφαρμογής της πολιτικής της και συνακόλουθα τη συντήρηση και αναπαραγωγή ή την αλλαγή του κοινωνικού συστήματος. Τα εκπαιδευτικά μοντέλα που προέκυψαν ως αποτέλεσμα αυτών των μεταρρυθμίσεων ανέδειξαν τη σημασία και την αξία του ρόλου και των καθηκόντων των διευθυντών στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, καθώς και την ανάγκη προσαρμογής στα δεδομένα κάθε περιόδου και στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η διερεύνηση και η ερμηνεία των μοντέλων ηγεσίας σε συνάρτηση με τη διοίκηση και την οργάνωση της δημόσιας εκπαίδευσης μας απασχολούν ιδιαίτερα καθώς αποτελούν αναγκαία συνθήκη για την οργανωτική αποτελεσματικότητα, μιας και η καταλληλότητα ενός διευθυντή - ηγέτη και οι πρακτικές εφαρμογής του επηρεάζουν καταλυτικά την καθημερινή λειτουργία του σχολείου. H σύνδεση των νόμων και των μοντέλων ηγεσίας, διοίκησης και οργάνωσης μέσω της ποιοτικής ανάλυσης και συγκριτικής αποτίμησης των αλλαγών και των μεταρρυθμίσεων στη χώρα μας βρίσκεται σε απόλυτη συνάρτηση και συσχέτιση με την επιλογή και τις κρίσεις, το ρόλο και τα καθήκοντα των διευθυντών των σχολικών μονάδων στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Εντοπίζουμε μεταξύ άλλων τις δυσκολίες και τα προβλήματα που προκύπτουν από το παραδοσιακό, συγκεντρωτικό διοικητικό μοντέλο στο ελληνικό σχολείο ακόμα και σήμερα, με αποτέλεσμα την ενίσχυση της γραφειοκρατίας και το περιορισμένο μέτριο έργο της διοίκησης. Σε μια σχολική πραγματικότητα που η ανάγκη για εμφάνιση νέων προτύπων διαχείρισης, οργάνωσης και διοίκησης είναι επιτακτικότερη από ποτέ, αναζητάμε σύγχρονα πρότυπα στα οποία ο διευθυντής θα μπορούσε να λειτουργεί ως δημοκρατικός, μετασχηματιστικός, συμμετοχικός ηγέτης της σχολικής πραγματικότητας και ως το πρόσωπο εκείνο που θα καθοδηγεί και θα ενεργοποιεί τους συναδέλφους του, θα τους εμπνέει σε νέους ρόλους και θα συμβάλει σε ένα δημοκρατικότερο περιβάλλον και σε μια διοίκηση ολικής ποιότητας.