Γραμματισμός Στην Ξένη Γλώσσα Μέσω Της Αξιοποίησης Των Εικαστικών Τεχνών

Abstract

Ο στόχος του Ενιαίου Προγράμματος Σπουδών Ξένων Γλωσσών (ΕΠΣ-ΞΓ) είναι να συνδράμει στο έργο των εκπαιδευτικών Αγγλικής γλώσσας μέσω σύγχρονων και καινοτόμων προσεγγίσεων, οι οποίες στηρίζονται στην εφαρμογή του νέου προγράμματος σπουδών. Ωστόσο, το γεγονός πως στις τάξεις Δʹ, Εʹ και Στʹ του δημοτικού σχολείου ακόμα χρησιμοποιούνται τα διδακτικά εγχειρίδια τα οποία συγγράφηκαν το 2009, ουσιαστικά αντικρούεται με τα φιλόδοξα σχέδια για αναβάθμιση του μαθήματος της Αγγλικής γλώσσας στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Η παρούσα έρευνα αντιτάσσεται στην παραδοσιακή, βιβλιοκεντρική διδασκαλία της Αγγλικής γλώσσας, καταθέτοντας ένα αναδιαρθρωμένο αναλυτικό πρόγραμμα (syllabus) για τη Στʹ δημοτικού, το οποίο στηρίζεται στην αξιοποίηση αυθεντικών οπτικών/πολυτροπικών και πολυμεσικών κειμένων για τη διδασκαλία της Αγγλικής γλώσσας, όπως βίντεο, έργα τέχνης και εικονοβιβλία. Στην έρευνα συμμετείχαν είκοσι δύο μαθητές/ήτριες (δεκατέσσερα αγόρια και οκτώ κορίτσια) περίπου δώδεκα ετών, οι οποίοι/ες κατά το σχολικό έτος 2014-2015 φοιτούσαν στη Στ′ τάξη δωδεκαθέσιου Δημοτικού Σχολείου στη δυτική Θεσσαλονίκη. Η τάξη χαρακτηρίζεται ως πολυγλωσσική και πολυπολιτισμική, καθώς τρεις εκ των μαθητών ήταν δίγλωσσοι, τρεις ήταν πολύγλωσσοι και τρεις από τις μαθήτριες ήταν δίγλωσσες, στο σύνολο των είκοσι δύο παιδιών. Ένας εκ των μαθητών ήταν Ρομά και ουσιαστικά αποτέλεσε τον βασικό άξονα για τη δόμηση της διδακτικής παρέμβασης, δεδομένου πως στην τάξη εμφανίστηκαν έντονα περιστατικά σχολικού εκφοβισμού και περιθωριοποίησης. Για την υλοποίηση της έρευνας αξιοποιήθηκε η έρευνα δράσης με στόχο τον μετασχηματισμό της αρνητικής στάσης των μαθητών/τριών απέναντι στον Ρομά συμμαθητή τους. Ο σχεδιασμός της έρευνας περιλαμβάνει τρεις φάσεις: α) την πιλοτική έρευνα, β) τη διδακτική παρέμβαση, η διάρθρωση της οποίας οργανώθηκε γύρω από τέσσερις θεματικές ενότητες, και γ) την αξιολόγηση της έρευνας μέσω των τελικών ερωτηματολογίων των μαθητών/τριών και των συνεντεύξεών τους. Τα αποτελέσματα της έρευνας χαρακτηρίζονται θετικά, δεδομένου πως ως έναν βαθμό επετεύχθη η αλλαγή στάσης απέναντι στον Ρομά συμμαθητή τους. Παράλληλα, φάνηκε η βελτίωση των μαθητών/τριών στη γλώσσα στόχο, τα Αγγλικά, τόσο μέσω των τελικών συνεντεύξεων όσο και μέσω των παραγόμενων πολυτροπικών κειμένων τους, στα οποία αναδεικνύεται η αξιοποίηση της μεταγλώσσας του οπτικού σχεδιασμού για την αναπαράσταση κοινωνικών και πολιτισμικών φαινομένων, τα οποία ταλανίζουν την κοινωνία και διαιωνίζουν ανισότητες.