Αξιολόγηση Των Παραγωγικών Χαρακτηριστικών Αιγών Ανθεκτικών Στην Κλασική Τρομώδη Νόσο

Abstract

Η παρούσα διατριβή είχε ως στόχους τον προσδιορισμό της γονοτυπικής σύνθεσης του ελληνικού πληθυσμού αιγών ως προς την ανθεκτικότητά τους στην κλασική μορφή της τρομώδους νόσου και τη διερεύνηση τυχόν επιπτώσεων στις αποδόσεις και την υγεία των ζώων που θα μπορούσαν να αναμένονται από την εφαρμογή ενός προγράμματος γενετικής επιλογής, ανθεκτικών για την τρομώδη νόσο, αιγών. Χρησιμοποιήθηκαν 766 γαλακτοπαραγωγές αίγες, από 7 εκτροφές, των φυλών Εγχώρια (n=264), Σκοπέλου (n=287) και Δαμασκού (n=215). Πυρηνικό DNA απομονώθηκε από ατομικά δείγματα αίματος και αναλύθηκε με την τεχνική της αλυσιδωτής αντίδρασης της πολυμεράσης σε πραγματικό χρόνο (Real-Time PCR), χρησιμοποιώντας τέσσερα μίγματα TaqMan, για την ανίχνευση των πολυμορφισμών στα κωδικόνια 146 (N/S/D), 211 (R/Q) και 222 (Q/K) του γονιδίου PRNP. Υπολογίστηκαν οι γονοτυπικές, αλληλικές και απλοτυπικές συχνότητες. Πραγματοποιήθηκε σύγκριση της γονοτυπικής κατανομής μεταξύ των φυλών με τη δοκιμή χ2. Επιπρόσθετα, εκτιμήθηκαν οι γενετικές αποστάσεις μεταξύ των τριών φυλών και μεταξύ αυτών και 27 φυλών αιγών που εκτρέφονται σε άλλες χώρες με τη χρήση του δείκτη FST. Στο σύνολο των αιγών, παρατηρήθηκαν όλα τα προστατευτικά αλληλόμορφα (146S, 146D, 211Q, 222K). Η γενετική σύγκριση έδειξε σημαντικές διαφορές (P<0,01) στη γονοτυπική σύνθεση μεταξύ των δύο εγχώριων φυλών (Εγχώρια και Σκοπέλου) και της φυλής Δαμασκού με τα προστατευτικά αλληλόμορφα 222Κ και 146S να παρατηρούνται σε υψηλότερη συχνότητα (περίπου 6,0%), αντίστοιχα. Επιπλέον, σημαντικές διαφορές (P<0,01) διαπιστώθηκαν μεταξύ των τριών υπό μελέτη φυλών και φυλών αιγών που εκτρέφονται σε άλλες χώρες. Για τη διερεύνηση της επίδρασης του γονιδίου PRNP (κωδικόνια 146, 211 και 222) στις αποδόσεις και την υγεία του μαστού των αιγών, οι φυλές Εγχώρια και Σκοπέλου θεωρήθηκαν ως ένας ενιαίος εγχώριος πληθυσμός, ενώ η φυλή Δαμασκού ως ένας ξεχωριστός. Ελήφθησαν ατομικές μηνιαίες μετρήσεις για δύο συνεχόμενες αρμεκτικές περιόδους χαρακτηριστικών της γαλακτοπαραγωγής (ημερήσια και συνολική γαλακτοπαραγωγή της αρμεκτικής περιόδου και περιεκτικότητα και απόδοση του γάλακτος σε λίπος, πρωτεΐνες, λακτόζη και στερεό υπόλειμμα άνευ λίπους), της υγείας του μαστού (παρουσία ίνωσης, αποστημάτων και ασυμμετρίας των ημιμορίων του μαστού, αριθμός σωματικών κυττάρων και ολική μεσόφιλη χλωρίδα) και του δείκτη θρεπτικής κατάστασης. Η εκτίμηση της επίδρασης των αλληλομόρφων και των γονοτύπων του γονιδίου PRNP στα παραπάνω χαρακτηριστικά έγινε με μικτά γραμμικά πρότυπα. Η επίδραση αυτή δεν βρέθηκε στατιστικά σημαντική μετά τη διόρθωση για τις πολλαπλές δοκιμές που πραγματοποιήθηκαν με τη μέθοδο Holm-Bonferroni (P>0,0003). Ωστόσο, παρατηρήθηκαν κάποιες αρχικά στατιστικά σημαντικές συσχετίσεις (P<0,05). Τα αποτελέσματα κατέδειξαν πολυμορφικότητα ως προς το γονίδιο PRNP η οποία ευνοεί την εφαρμογή προγραμμάτων γενετικής επιλογής ανθεκτικών για την κλασική τρομώδη νόσο αιγών. Οι γενετικές συγκρίσεις μεταξύ των φυλών υποστηρίζουν την σημασία εφαρμογής ειδικά σχεδιασμένων προγραμμάτων ανάλογα με τη γονοτυπική σύνθεση της κάθε φυλής ενδιαφέροντος. Ειδικότερα, καταδεικνύεται η ανάγκη εφαρμογής ξεχωριστών προγραμμάτων για τις εγχώριες φυλές (Εγχώρια και Σκοπέλου) και τη φυλή Δαμασκού με ιδανικότερους υποψήφιους τα αλληλόμορφα 222K και 146S, αντίστοιχα. Η εφαρμογή των προγραμμάτων αυτών δεν αναμένεται να έχει αρνητική επίδραση στην παραγωγικότητα και την υγεία του μαστού των υπό μελέτη φυλών. Ωστόσο, συστήνεται ο έλεγχος και η επίβλεψη της εφαρμογής τους ώστε να εξασφαλισθεί η έγκαιρη αντιμετώπιση τυχόν ανεπιθύμητων επιπτώσεων σε άλλα σημαντικά χαρακτηριστικά και τη γενετική ποικιλότητα.