Αντιμετώπιση Ειδικών Μαθησιακών Δυσκολιών Με Τη Δημιουργία Πολυαισθητηριακής Μεθόδου Διδασκαλίας

Abstract

Ο σκοπός της παρούσας έρευνας είναι η διερεύνηση της αποτελεσματικότητας της πολυαισθητηριακής διδακτικής μεθόδου, την οποία δημιουργήσαμε στην ελληνική γλώσσα, για την αντιμετώπιση των μαθησιακών δυσκολιών των δυσλεκτικών μαθητών. Αναλυτικότερα, η διδακτική μέθοδος στηρίζεται και αξιοποιεί τις βασικές αρχές των πολυαισθητηριακών μεθόδων και στοχεύει στην αντιμετώπιση των δυσκολιών μάθησης που εμφανίζουν οι δυσλεκτικοί μαθητές στην ανάγνωση και τη γραφή. H πολυαισθητηριακή διδασκαλία έχει αποδεδειγμένα θετικά αποτελέσματα στους δυσλεκτικούς μαθητές, γιατί χρησιμοποιεί ταυτόχρονα,περισσότερες από μία αισθητηριακές οδούς, όπως την ακουστική, την οπτική, την κιναισθητική,συνδέοντας με αυτόν τον τρόπο, πολλαπλές περιοχές του εγκεφάλου με το γνωστικό αντικείμενο που διδάσκεται.Στην έρευνα συμμετείχαν συνολικά 48 δυσλεκτικοί μαθητές που φοιτούσαν στις τάξεις Β΄, Γ΄,Δ΄, και Ε΄ Δημοτικού. Συγκεκριμένα, από αυτούς, 24 δυσλεκτικοί μαθητές (Ν=24), οι οποίοι συμμετείχαν στην πειραματική ομάδα, παρακολούθησαν το πολυαισθητηριακό πρόγραμμα παρέμβασης για διάστημα 3 μηνών και αξιολογήθηκαν πριν και μετά την εφαρμογή του, με κατάλληλα διαγνωστικά εργαλεία. Στην ομάδα ελέγχου, συμμετείχαν, επίσης, 24 δυσλεκτικοί μαθητές (Ν=24), οι οποίοι παρακολούθησαν αποκλειστικά το διδακτικό πρόγραμμα του σχολείου τους και αξιολογήθηκαν, με τα ίδια διαγνωστικά εργαλεία, στην αρχή της έρευνας και μετά από διάστημα 3 μηνών. Οι δεξιότητες, οι οποίες αξιολογήθηκαν, με κατάλληλα διαγνωστικά εργαλεία τόσο στους μαθητές της πειραματικής ομάδας, όσο και της ομάδας ελέγχου, πριν και μετά την παρέμβαση, ήταν οι εξής:1.) η αποκωδικοποίηση ψευδολέξεων και λέξεων 2.) ο διαχωρισμός λέξεων ανάμεσα από ψευδολέξεις 3). η ακρίβεια και η ταχύτητα ανάγνωσης (με χρονομέτρηση) 4.) η μορφολογία και η σύνταξη 5.) η κατανόηση 6.) η ορθογραφική ορθότητα 7.) η κειμενική οργάνωση 8.) η αποκατάσταση αποδομημένης πρότασης 9.) η αποκατάσταση αποδομημένου κειμένου. 10.) η φωνολογική ενημερότητα με ασκήσεις: παρήχησης, ομοιοκαταληξίας, γρήγορης ονομασίας εικόνων, γρήγορης ονομασίας αριθμών, λεξιλογικής ευχέρειας, ανάγνωσηs ψευδολέξεων 11.)η γρήγορη ανάγνωση άγνωστου κειμένου (με χρονομέτρηση) 12.) η αντιγραφή άγνωστου κειμένου (με χρονομέτρηση) 13.) η ελεύθερη γραπτή έκφραση.Τα διαγνωστικά εργαλεία και οι δοκιμασίες που χορηγήθηκαν για την αξιολόγηση των δεξιοτήτων των δυσλεκτικών μαθητών, και στις δυο ομάδες (πειραματική ομάδα και ομάδα ελέγχου), πριν και μετά από διάστημα 3 μηνών ήταν οι εξής :1. Τεστ Ανάγνωσης –Α (Παντελιάδου-Αντωνίου, 2007)2. Εργαλείο διαγνωστικής διερεύνησης δυσκολιών στο γραπτό λόγο των μαθητών Γ΄- ΣΤ΄Δημοτικού (Πόρποδας, Διακογιώργης, Δημάκος, Καραντζή, 2007)3. «Βασική Φωνολογική Δοκιμασία» βασισμένη στο Phonological Assessment Battery(Frederickson, Frith, Reason,1997 )4. Χορήγηση ανάγνωσης άγνωστου κειμένου 147 λέξεων 5. Χορήγηση αντιγραφής κειμένου 55 λέξεων 6. Έκθεση γραπτού λόγου με συγκεκριμένο θέμα για όλους τους συμμετέχοντες Στην πειραματική ομάδα αξιολογήθηκε, επιπλέον, η επίδοση των μαθητών, ανά μήνα στη δοκιμασία ανάγνωσης άγνωστου κειμένου και ορθογραφίας 12 λέξεων και 12 ψευδολέξεων. Μέθοδος: Οι δυο ομάδες, η πειραματική και η ομάδα ελέγχου, συγκρίθηκαν μεταξύ τους και αξιολογήθηκαν οι επιδράσεις της πολυαισθητηριακής μεθόδου στις επιδόσεις της πειραματικής ομάδας. Αποτελέσματα: Διαπιστώθηκαν ιδιαίτερα θετικά αποτελέσματα στην ανάγνωση και τη γραφή στο σύνολο των δυσλεκτικών μαθητών της πειραματικής ομάδας. Αναλυτικότερα, η μεικτή ανάλυση διακύμανσης, που πραγματοποιήσαμε, έδειξε ότι υπήρξε στατιστικά σημαντική βελτίωση της ανάπτυξης των γλωσσικών δεξιοτήτων των δυσλεκτικών μαθητών της πειραματικής ομάδας σε όλες τις παραμέτρους που αξιολογήθηκαν, ενώ δεν παρατηρήθηκε βελτίωση στους δυσλεκτικούς μαθητές της ομάδας ελέγχου. Η παρατηρούμενη βελτίωση ήταν στατιστικά σημαντική στην πειραματική ομάδα, σε σχέση με τις μετρήσεις που έγιναν, πριν και μετά την εφαρμογή της μεθόδου. Εξίσου, στατιστικά σημαντική ήταν η βελτίωση της πειραματικής ομάδας,συγκριτικά με την ομάδα ελέγχου, μετά το πέρας της παρέμβασης σε όλες τις παραμέτρους που αξιολογήθηκαν. Συμπέρασμα: Η χρήση της πολυαισθητηριακής μεθόδου είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική για τη διδασκαλία ανάγνωσης και γραφής σε παιδιά με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες-δυσλεξία,που μιλούν την ελληνική γλώσσα.