Ανίχνευση Αναπτυξιακών Διαταραχών Σε Παιδιά Προσχολικής Ηλικίας Με Τη Δοκιμασία DESK 3-6

Abstract

Κύριος σκοπός της έρευνας ήταν η ανίχνευση επικινδυνότητας εμφάνισης διαταραχής ή απόκλισης από την τυπική ανάπτυξη, στους τομείς της Αδρής και Λεπτής κινητικότητας, της Γλωσσικής-Γνωστικής ανάπτυξης, της Κοινωνικής ανάπτυξης, και της Συνολικής ανάπτυξης σε παιδιά προσχολικής ηλικίας. Οι επιμέρους σκοποί της μελέτης ήταν η διερεύνηση της πιθανής σχέσης α)των αναπτυξιακών τομέων, και β)της ηλικίας, του φύλου και του μορφωτικού επιπέδου των γονέων με την επικινδυνότητα εμφάνισης διαταραχής σε παιδιά προσχολικής ηλικίας. Στη μελέτη συμμετείχαν 1101 παιδιά, ηλικίας 3-6 ετών, και, συγκεκριμένα, 300 παιδιά τριών ετών, 381 παιδιά τεσσάρων ετών και 420 παιδιά πέντε-έξι ετών, που διέμεναν στην Κεντρική Μακεδονία και φοιτούσαν σε δημόσια και ιδιωτικά νηπιαγωγεία, καθώς και σε παιδικούς σταθμούς. Για την πραγματοποίηση της έρευνας δόθηκε άδεια από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων). Για την ανίχνευση διαταραχών χρησιμοποιήθηκε το ανιχνευτικό εργαλείο «Dortmund Developmental Screening for Preschools» DESK 3-6 » DESK 3-6 (Tröster, Flender, & Reineke, 2004). Τα περισσότερα θέματα πραγματοποιούνταν μέσω ενός ομαδικού παιχνιδιού ρόλων, το «Τσίρκο». Ακόμη, σε ένα ειδικά διαμορφωμένο ερωτηματολόγιο καταγράφηκε το μορφωτικό επίπεδο των γονέων. Περιγραφική στατιστική χρησιμοποιήθηκε για τον καθορισμό του προφίλ των παιδιών σχετικά με την επικινδυνότητα πιθανής εμφάνισης διαταραχής. Για τον έλεγχο των στατιστικών υποθέσεων χρησιμοποιήθηκαν μη παραμετρικές μέθοδοι ανάλυσης με τη χρησιμοποίηση του δείκτη x2. Το επίπεδο σημαντικότητας ορίστηκε στο p < .05. Από τα αποτελέσματα της μελέτης παρατηρήθηκε πως επικινδυνότητα εμφάνισης διαταραχής ή (απόκλιση από την τυπική ανάπτυξη) παρουσίασαν στη Λεπτή κινητικότητα: τα τρίχρονα 20.7% (11.7%), τα τετράχρονα 16.8% (16.8%), τα πεντάχρονα-εξάχρονα 9.3% (14.8%). Στην Αδρή κινητικότητα: τα τρίχρονα 7.3% (10%), τα τετράχρονα 5.5% (15.7%), τα πεντάχρονα-εξάχρονα 10.5% (18.3%). Στη Γλωσσική-Γνωστική ανάπτυξη: τα τρίχρονα 10.3% (14%), τα τετράχρονα 19.2% (9.7%), τα πεντάχρονα-εξάχρονα 9% (8.8). Στη Κοινωνική ανάπτυξη: τα τρίχρονα 16% (8%), τα τετράχρονα 17.8% (10.2%), τα πεντάχρονα-εξάχρονα 15.7% (7.6%). Στη Συνολική ανάπτυξη: τα τρίχρονα 14.7% (11%), τα τετράχρονα 18.4% (13.6%), τα πεντάχρονα-εξάχρονα 13.6% (14.3%). Επιπλέον, παρατηρήθηκε εξάρτηση της επικινδυνότητας εμφάνισης διαταραχής της Αδρής και Λεπτής κινητικότητας από την επικινδυνότητα εμφάνισης διαταραχής της Γλωσσικής-Γνωστικής ανάπτυξης, καθώς και της Κοινωνικής ανάπτυξης. Επίσης, υπήρχε εξάρτηση των αναπτυξιακών τομέων από την ηλικία, τα τρίχρονα εμφάνισαν επικινδυνότητα στη Λεπτή κινητικότητα, τα τετράχρονα στη Γλωσσική–Γνωστική ανάπτυξη και τα πεντάχρονα-εξάχρονα είχαν την τάση να εμφανίζουν επικινδυνότητα στην Αδρή κινητικότητα. Ακόμη, παρατηρήθηκε εξάρτηση των αναπτυξιακών τομέων από το φύλο. Τα αγόρια παρουσίασαν επικινδυνότητα, τα τρίχρονα στην Κοινωνική ανάπτυξη, τα τετράχρονα και τα πεντάχρονα-εξάχρονα στην Αδρή και Λεπτή κινητικότητα, στην Κοινωνική και Συνολική ανάπτυξη. Τέλος, υπήρχε εξάρτηση των αναπτυξιακών τομέων από το μορφωτικό επίπεδο της μητέρας. Στα τρίχρονα στη Λεπτή κινητικότητα και στη Συνολική ανάπτυξη, στα τετράχρονα στη Γλωσσική-Γνωστική και Συνολική ανάπτυξη και στα πεντάχρονα-εξάχρονα στη Γλωσσική-Γνωστική ανάπτυξη. Επίσης παρατηρήθηκε εξάρτηση των αναπτυξιακών τομέων και από το μορφωτικό επίπεδο του πατέρα. Στα τρίχρονα στη Λεπτή κινητικότητα, στη Γλωσσική–Γνωστική και στη Συνολική ανάπτυξη και στα τετράχρονα στην Αδρή κινητικότητα, στη Γλωσσική–Γνωστική και Συνολική ανάπτυξη. Με βάση τα αποτελέσματα της παρούσας έρευνας, προτείνεται διερεύνηση της επικινδυνότητας εμφάνισης της διαταραχής στην ανάπτυξη, με εφαρμογή του DESK 3-6, σε ένα μεγαλύτερο αριθμό συμμετεχόντων παιδιών προσχολικής ηλικίας προερχόμενα από ένα μεγαλύτερο εύρος γεωγραφικών διαμερισμάτων της χώρας, καθώς και διερεύνηση της επίδρασης της Φυσικής Αγωγής στην Αδρή κινητικότητα παιδιών προσχολικής ηλικίας.