Zróżnicowanie polityki podatkowej gmin województwa wielkopolskiego w latach 2018–2021

Abstract

Celem artykułu jest przedstawienie zróżnicowania polityki podatkowej gmin województwa wielkopolskiego. Przede wszystkim określono czynniki wyjaśniające to zróżnicowanie oraz przeprowadzono typologię polityki podatkowej gmin. W artykule wykorzystano koncepcje konkurencji podatkowej oraz cyklu politycznego. Badaniem objęto podatek od nieruchomości, podatek rolny oraz podatek leśny. W analizie empirycznej wykorzystano metodę regresji liniowej oraz hierarchiczną metodę grupowania Warda. Zbadano 226 gmin województwa wielkopolskiego w latach 2018–2021. Uzyskane wyniki wskazują, że czynnikami wyjaśniającymi zróżnicowanie polityki podatkowej są wielkość gminy, jej zamożność, odległość od dużego miasta oraz stawki podatkowe obowiązujące w gminach sąsiednich. Przeprowadzona typologia pokazała, że dominuje typ fiskalny, nastawiony na maksymalizację dochodów budżetowych. Rzadziej występowały typ liberalny oraz populistyczny.

Zmiany nierówności przestrzennych dochodów w Polsce na poziomie lokalnym w latach 2004–2021

“…Można zatem, po przyjęciu odpowiednich założeń, uznać, że jest on substytutem podatku dochodowego". Szerszą interpretację i szczegółową analizę dochodów gmin z tytułu podatku rolnego przeprowadził w swojej pracy Motek (2011). Tym samym według Kołsuta i Bajerskiego (2013, s. 58) "wpływy gmin z udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych są miernikiem dochodów ludności nierolniczej, natomiast dochody z podatku rolnego miernikiem dochodów ludności rolniczej -zsumowane wartości wskaźników przedstawiają całość dochodów osobistych ludności danej jednostki terytorialnej".…”

“…Do podobnych wniosków w zakresie nierówności dochodowych (choć mierzonych w oparciu o nieco inne mierniki) doszli m.in. Motek (2018), Kossowski i Motek (2021). Zdecydowanie większy wpływ na ich wielkość miały nierówności wewnątrzregionalne niż międzyregionalne.…”

“…Poza tym wysokość stawek podatku rolnego, choć ustawowo określona, pozostaje w gestii samorządu gminnego i lokalnej polityki podatkowej (por. Motek 2011). Stąd też operowanie tym miernikiem wymaga ostrożności w interpretacji.…”