Znaczenie międzynarodowego prawa humanitarnego w zwalczaniu powstania w świetle wybranych populacjocentrycznych doktryn przeciwpowstańczych

Abstract

W realizacji przyjętej przez państwa zachodnie tzw. populacjocentrycznej strategii zwalczania powstania (counterinsurgency, COIN) niezwykle istotną rolę odgrywa międzynarodowe prawo humanitarne (MPH), przestrzeganie i stosowanie tego prawa jest bowiem jednym z gwarantów osiągnięcia sukcesu w populacjocentrycznych operacjach przeciwpowstańczych – zdobyciu poparcia ludności, co pozwala na odcięcie powstańców od pomocy udzielanej przez tę ludność i ostateczne stłumienie powstania. Dlatego w doktrynach przeciwpowstańczych takich państw, jak Wielka Brytania i Stany Zjednoczone, a także w doktrynie COIN przyjętej przez NATO, obowiązek poszanowania i przestrzegania prawa humanitarnego stanowi czynnik niezbędny w każdym działaniu, w którym prawo to może znaleźć zastosowanie (np. podczas akcji zbrojnej przeciw powstańcom czy w przypadku ich schwytania). Każda z tych doktryn zawiera więc postanowienia dotyczące zasad i norm MPH, choć doktryny te różnią się między sobą szczegółowością odniesień do MPH, nie wszystkie też zagadnienia wchodzące w zakres regulacji tego prawa zostały w doktrynach poruszone.