Zasoby i strumienie w kontekście analizy kointegracyjnej

Abstract

Przedmiot badań: Zasoby i strumienie – kluczowe kategorie ekonomiczne rozpatrywane są w kontekście ich roli w mechanizmie zależności kointegracyjnych, w szczególności w dochodze­niu do równowagi w gospodarce.
 Cel badawczy: Celem analizy było powiązanie jedno- i wielowymiarowej analizy kointegra­cyjnej z podstawowymi mechanizmami makroekonomicznymi, pokazanie różnic wybranych doktryn ekonomicznych w świetle stopnia zintegrowania zmiennych, a także rodzaju zależno­ści makroekonomicznych w różnych horyzontach czasowych. Tym samym celem badawczym było dowiedzenie, że do weryfikacji większości założeń, np. hipotezy o neutralności pieniądza w długim okresie, warunkiem koniecznym (ale niewystarczającym) jest analiza kointegracyjna. Kolejnym celem jest pewne uporządkowanie wiedzy z pogranicza zaawansowanych metod sta­tystycznych oraz teorii ekonomii, zwłaszcza w tych obszarach, gdy na styku tych subdyscyplin dochodzi do nieporozumień.
 Metoda badawcza: Analiza kointegracyjna dla zmiennych I(1) oraz I(2) przeprowadzona została zarówno na podstawie prostych równań dynamiki, jak i modeli VECM stosowanych w ujęciu wielowymiarowym. Omówiono różnicę między rolą zasobów i strumieni w mechanizmie osiąga­nia równowagi w gospodarce. Te kwestie – stosunkowo proste w systemie I(1) poważnie kompli­kują się w przypadku obecności trendów stochastycznych I(2).
 Wyniki: Trzeci rodzaj kategorii ekonomicznych zwany akcelerantami został wprowadzony w celu lepszego rozróżnienia długo-, średnio- i krótkookresowych zależności w systemie I(2). Nawet prosta analiza integracji dostarcza istotnych zaleceń dla polityki gospodarczej. Połączenie analizy integracyjnej z makroekonomicznym podejściem zasób-strumień-akceleranta może być dodatkowym narzędziem testowania o tyle ważnym, że klasyczne testy stacjonarności procesów generujących zmienne mają niską moc. Właściwe wyznaczenie stopnia integracji (stopnia nie­stacjonarności) takich procesów jest z kolei niezbędne w celu choćby uniknięcia identyfikacji tzw. regresji pozornych, a te z kolei są już asumptem do błędnych decyzji na każdym szcze­blu gospodarki. Szczególnie ważne są jednak wskazania wynikające z powiązania rozważań zasobowo-strumieniowych z wielowymiarową analizą kointegracyjną. Połączenie tych kwestii możliwością dekompozycji procesów osiągania zrównoważenia w gospodarce na horyzont krótkookresowy, cykliczny i długofalowy powinno należeć do kanonu podejmowania decyzji ekonomicznych. Istotnym uzupełnieniem powinna być tu analiza źródeł szoków wytrącających system ze stanu równowagi oraz ocena czasu oddziaływania takich szoków.