Zarządzanie zasobami wodnymi – wyzwanie nie tylko dla ekonomistów

Abstract

Inspirację do podjęcia problematyki zarządzania zasobami wodnymi w nakreślonym niżej kształcie stanowiło przeświadczenie autorów o potrzebie zintensyfikowania debaty dotyczącej rozstrzygania problemów związanych z zasadami i sposobami alokacji tych zasobów do różnych zastosowań, w warunkach rosnącego ryzyka ich nadmiernej eksploatacji lub całkowitego zużycia, a w konsekwencji do usprawnienia systemu dostarczania i wykorzystywania wody. Celem opracowania jest identyfikacja i ocena dylematów związanych z rozwiązaniami proponowanymi na gruncie nauk ekonomicznych, zredukowanych do dwóch dyscyplin zajmujących się alokacją zasobów, ekonomii oraz nauk o zarządzaniu, w obrębie których nie wszystkie problemy zostały jednoznacznie ujęte i rozwiązane. Artykuł zawiera rozważania prowadzone na różnych poziomach analizy – od problemów o charakterze globalnym, poprzez kwestie makroekonomiczne w skali kraju, aż do poziomu przedsiębiorstw działających w sferze zaopatrzenia w wodę. Stanowi więc próbę połączenia kwestii poznawczych, osadzonych w znanych koncepcjach teoretycznych, z zagadnieniami o charakterze bardziej praktycznym. Na tle nakreślonych we wstępie przesłanek i założeń, zaprezentowane zostały bariery dostępu do zasobów wodnych. W kolejnej części, będącej swego rodzaju pomostem między warstwą teoretyczną a aspektami praktycznymi, znalazły się rozważania dotyczące ogólnych rozwiązań regulacyjnych obowiązujących w gospodarce. Następnie przedstawione zostały warunki i zasady skutecznego zarządzania zasobami wodnymi oraz wybrane dylematy związane z funkcjonowaniem przedsiębiorstw wodociągowych w Polsce. W zakończeniu znalazły się wnioski i postulaty wypływające z przeprowadzonych analiz, odnoszące się zarówno do sfery poznawczej, jak i praktycznej.

Category of the Common Good from the COVID-19 Pandemic Perspective

“…Of course, due to the scarcity of some resources, in particular their non-renewable nature, wherever they are used jointly, there is a risk of their excessive exploitation or total consumption, and the threat of the tragedy of the commons, revealed already in the 1830s by the economist W. Lloyd, and later widely analyzed by the biologist Garett Hardin, who shows the collective consequences to which the egoism of rationally acting individuals can lead (Chudziński, Gorynia and Słodowa-Hełpa 2017). Elinor Ostrom, however, undermined the thesis about the inevitability of threats related to the disposal of common resources and proved that society does not have to be a collection of powerless individuals trapped in a gloomy trap and is able to develop such behavior regulation mechanisms that allow to reduce or even eliminate the problems referred to as "the tragedy of the commons".…”

Odpowiedzialność w procesie rozwoju – jaka i czyja?

“…Oczywiście ze względu na rzadkość części zasobów, w szczególności ich nieodnawialność, wszędzie tam, gdzie są wykorzystywane wspólnie, pojawia się ryzyko nadmiernej ich eksploatacji lub całkowitego zużycia i nadal aktualne jest zagrożenie tragedią wspólnego pastwiska, ujawnioną już w latach 30. XIX wieku przez ekonomistę W. Lloyda (Chudziński, Gorynia, Słodowa-Hełpa, 2017), a później szeroko analizowaną przez biologa G. Hardina (1998, s. 280) ukazującego zbiorowe konsekwencje, do jakich może doprowadzić egoizm racjonalnie działających jednostek. Choć tę "tragedię" należy traktować jako swego rodzaju metaforę, uniwersalny symbol problemów stojących przed naszą cywilizacją, to jednak okazuje się, że społeczeństwo potrafiło wypracować takie mechanizmy regulacji zachowań, które pozwalają na ograniczenie lub wręcz wyeliminowanie konsekwencji tego zagrożenia.…”