“…Bu oran Türkiye'nin diğer kentlerinde konu ile ilgili yapılan benzer çalışmalarla kıyaslandığında değerlerin birbirine yakın seviyede olduğu görülmektedir. Örneğin; Çanakkale kent merkezinde gerçekleştirilen çalışmada yenilebilir bitkilerin kent genelindeki bitkilere oranı %32,12 iken (Güneroğlu & Bektaş, 2022), Erzurum kentsel açık ve yeşil alanlarında ise meyvesi yenilebilir ağaçların tüm ağaçlara oranı %34,44 olarak belirtilmiştir (Aykun Dikmen & Yılmaz, 2021).…”
Kentlerde yapılaşma hızının artması ile birlikte çevresel, sosyal ve ekonomik birçok fayda sağlayan açık yeşil alanlar hızla azalmaktadır. Bunun yanı sıra artan nüfusun yüksek gıda talebi alternatif peyzaj uygulamalarının önünü açmıştır. Yenilebilir bitkiler günümüzde yenilebilir peyzajlar kavramının ortaya çıkması ile birlikte daha fazla ilgi görmektedir. Yenilebilir bitkiler besleyici özellikleri ve biyoçeşitliliğe katkı sunmaları kadar yaşanılan yöreye ve kültüre bağlı “tat algısı/seçimi” oluşturarak yerel kültürün önemli bir bileşeni ve dolayısıyla toplumsal kimlik oluşumunun da değerli bir parçasıdır. Bitkiler ile yapılan tasarım çalışmalarında temel tasar ilkeleri doğrultusunda bitkilerin; form-biçim, tekstür-doku ve renk özellikleri göz önünde bulundurulur. Yenilebilir bitkiler besin değeri taşımanın yanı sıra sahip oldukları estetik özellikler ile (çiçek ve meyve güzelliği, yaprak dokusu, sonbahar renklenmesi, habitusu vb.) peyzaj tasarımı içerisinde önemli bir yer tutarlar. Çalışma kapsamında Kahramanmaraş kentsel açık yeşil alanlarında yenilebilir özellikte 65 bitki taksonu tespit edilmiştir. Bu bitkilerin; familyaları, yöresel adları, yenilebilir kısımları, yaşam formları, yaprak renkleri, sonbahar renklenmesine sahip olup olmadıkları, çiçek renkleri ve olgun meyve renkleri belirlenmiş ve değerlendirmeler yapılmıştır. Bu değerlendirmeler sonucunda, yenilebilir özellikte en fazla takson içeren familyanın Rosaceae olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, 65 bitkiden; 36’sının meyvesinin, 20’sinin çiçeğinin, 13’ünün yaprağının, 3’ünün tohumunun, 3’ünün kökünün ve 2’sinin ise toprakaltı kısmının yenilebildiği tespit edilmiştir. Sonuç olarak, yenilebilir bitkilerin peyzaj tasarım çalışmalarında kullanımları ile ilgili öneriler geliştirilmiştir.
“…Bu oran Türkiye'nin diğer kentlerinde konu ile ilgili yapılan benzer çalışmalarla kıyaslandığında değerlerin birbirine yakın seviyede olduğu görülmektedir. Örneğin; Çanakkale kent merkezinde gerçekleştirilen çalışmada yenilebilir bitkilerin kent genelindeki bitkilere oranı %32,12 iken (Güneroğlu & Bektaş, 2022), Erzurum kentsel açık ve yeşil alanlarında ise meyvesi yenilebilir ağaçların tüm ağaçlara oranı %34,44 olarak belirtilmiştir (Aykun Dikmen & Yılmaz, 2021).…”
Kentlerde yapılaşma hızının artması ile birlikte çevresel, sosyal ve ekonomik birçok fayda sağlayan açık yeşil alanlar hızla azalmaktadır. Bunun yanı sıra artan nüfusun yüksek gıda talebi alternatif peyzaj uygulamalarının önünü açmıştır. Yenilebilir bitkiler günümüzde yenilebilir peyzajlar kavramının ortaya çıkması ile birlikte daha fazla ilgi görmektedir. Yenilebilir bitkiler besleyici özellikleri ve biyoçeşitliliğe katkı sunmaları kadar yaşanılan yöreye ve kültüre bağlı “tat algısı/seçimi” oluşturarak yerel kültürün önemli bir bileşeni ve dolayısıyla toplumsal kimlik oluşumunun da değerli bir parçasıdır. Bitkiler ile yapılan tasarım çalışmalarında temel tasar ilkeleri doğrultusunda bitkilerin; form-biçim, tekstür-doku ve renk özellikleri göz önünde bulundurulur. Yenilebilir bitkiler besin değeri taşımanın yanı sıra sahip oldukları estetik özellikler ile (çiçek ve meyve güzelliği, yaprak dokusu, sonbahar renklenmesi, habitusu vb.) peyzaj tasarımı içerisinde önemli bir yer tutarlar. Çalışma kapsamında Kahramanmaraş kentsel açık yeşil alanlarında yenilebilir özellikte 65 bitki taksonu tespit edilmiştir. Bu bitkilerin; familyaları, yöresel adları, yenilebilir kısımları, yaşam formları, yaprak renkleri, sonbahar renklenmesine sahip olup olmadıkları, çiçek renkleri ve olgun meyve renkleri belirlenmiş ve değerlendirmeler yapılmıştır. Bu değerlendirmeler sonucunda, yenilebilir özellikte en fazla takson içeren familyanın Rosaceae olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, 65 bitkiden; 36’sının meyvesinin, 20’sinin çiçeğinin, 13’ünün yaprağının, 3’ünün tohumunun, 3’ünün kökünün ve 2’sinin ise toprakaltı kısmının yenilebildiği tespit edilmiştir. Sonuç olarak, yenilebilir bitkilerin peyzaj tasarım çalışmalarında kullanımları ile ilgili öneriler geliştirilmiştir.
“…Anahtar Kelimeler -Yenilebilir Bitki Türü, Batı Karadeniz, Meyve, Doğal Tür, Odunsu Takson I. GİRİŞ Dünya üzerinde bulunan yaklaşık 300.000 bitki varlığının neredeyse 12.000'i ülkemizde yayılış göstermektedir. Türkiye, 3.600 civarında endemik bitki türüyle Avrupa'nın tür bakımından en zengin ülkelerinden biridir [1] [2] [3]. Doğada ağaçlar, ağaççıklar, çalılar, otsu formlar, odunsu yapılar, kışın yaprak döken veya yaprak dökmeyen bitkiler gibi çeşitli büyüklükte yer örtücü veya sürünen birçok bitki türü bulunmaktadır.…”
scite is a Brooklyn-based organization that helps researchers better discover and understand research articles through Smart Citations–citations that display the context of the citation and describe whether the article provides supporting or contrasting evidence. scite is used by students and researchers from around the world and is funded in part by the National Science Foundation and the National Institute on Drug Abuse of the National Institutes of Health.