Yeni Kamu İşletmeciliği Bağlamında Kalkınma Planlarının Değerlendirilmesi: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı

Abstract

Bu yaklaşımın temelinde kamu yararı ve bürokrasi yer almaktadır. Yeni kamu işletmeciliği yaklaşımı ise neoliberal düşünce çerçevesinde şekillenen ve devleti sınırlayan bir düşünce sistematiğidir. Bu kapsamda kamu harcamalarının ve kamu istihdamının azaltılmasına yönelik, özelleştirmelerin ağırlık kazandığı, deregülasyon ve kamu hizmetlerinin sunulmasında etkinlik artışını sağlayacak politikalar uygulanmıştır. Bu çalışmada yeni kamu işletmeciliği yaklaşımından hareketle Onuncu ve On Birinci Kalkınma Planlarında yer alan temel politikalar incelenmektedir. Planlarda kamu işletmeciliği ile ilgili dikkat çeken hususlar özelleştirmeye verilen önem, hesap verebilirlik ve mali yerelleşme olarak sıralanabilmektedir. Yapılan değerlendirmeler sonucunda iki planda da kamu işletmeciliği özelinde konulan hedeflerin ve öngörülen politikaların yeni kamu işletmeciliği yaklaşımına vurgu yaptığı belirtilebilmektedir. Çalışmanın ampirik uygulama kısmında kamu iktisadi teşebbüslerinde yaratılan katma değerin, tarım ve sanayi sektörü büyüme hızlarına etkisi araştırılmıştır. Bu kapsamda 1985-2017 dönem aralığında söz konusu değişkenler arasında ARDL sınır testi ile eşbütünleşme ve Toda-Yamomoto testi ile nedensellik incelenmiştir. Çalışma sonucuna göre kamu iktisadi teşebbüsleri katma değerinin tarım sektörü ve sanayi sektörü büyüme hızını artırdığı ve değişkenler arasında uzun dönemli pozitif ilişkinin varlığı tespit edilmiştir.