Yaşlılık ve sağlıklı beslenme

Abstract

ÖzÜlkemizdeki yaşlı nüfus, diğer yaş gruplarındaki nüfuslara göre daha yüksek bir hız ile artış göstermektedir. Yaşlılık oranının artmasıyla birlikte beslenme tarzının önemli olduğu koroner kalp hastalığı, kanser ve serebrovasküler hastalık nedeniyle ölüm oranlarının 65 yaş üzerindeki nüfusta %75 düzeylerine ulaştığı gösterilmiştir. Yaşlılığa bağlı hastalıkların önlenmesinde, geciktirilmesinde ve tedavi edilmesinde, beslenme etkin bir rol oynamaktadır. Yeterli ve dengeli beslenmeyle yaşlıda; mental sağlığın desteklenmesi, fiziksel fonksiyonun sağlanması, kronik hastalık riskinin azaltılması, malnütrisyon ve fonksiyonel yetersizliğin önlenmesi sağlanır. Bazı besin öğelerine yaşlanmayla ihtiyaç artarken, bazıları için azalır. Sağlıklı beslenme, bütün besin gruplarından gerekli vitamin ve mineralleri kapsayan besin öğelerinin maksimum düzeyde alınmasıyla sağlanır. Enerji ihtiyacı; yaş, cinsiyet, vücut kompozisyonu, kilo ve aktivite düzeyi gibi durumlardan etkilenir. Uygun beden ağırlığının kilosu başına 30 kkal olarak enerji ihtiyacının hesaplanması önerilir. Enerjinin; %10-15'inin proteinlerden sağlanmalı veya kg başına 0.8-1 gram protein verilmeli, %55-60'ı karbonhidratlardan karşılanmalıdır. Ayrıca, günlük karbonhidrat miktarının 130 gramın altında alınmaması önerilir. Günlük enerjinin %25-30'unun yağlardan karşılanması yeterlidir. Yağın bileşimini oluşturan doymuş ve çoklu doymamış yağlar enerjinin %8-10'undan az, tekli doymamış yağlar ise enerjinin %15'i kadar olmalıdır. Yaşlı kişilerde azalmış yiyecek alımı ve besin çeşitliliğinin az olması nedeniyle, mikronutrientlerde yetersizlik görülebilir. Özellikle, koroner arter hastalığı olan yaşlı kişilerde; meyve ve sebzeden zengin, düşük kırmızı et, yüksek oranda tahıl ve baklagil ile birlikte balık içeren Akdeniz diyeti düşük mortalite artışıyla ilişkilidir. Susama duyusunun azalması nedeniyle sıvı miktarına dikkat edilmeli, günde kg başına 30 mL (~2 litre) sıvı alımı sağlanmalıdır.Anahtar Sözcükler: Makronutrient, mikronutrient yaşlılık, sağlıklı beslenme. Abstract In our country, elderly population is increasing at a higher rate than the other age groups. Due to aging population who is over 65 years old, mortality rate increase 75% from coronary heart disease, cancer and cerebrovascular diseases which all diet affected. Nutrition plays an active role in the the prevention, development and treatment of age-related disease. Adequate and balanced nutrition in the elderly is supporting mental health, ensuring physical function, reducing the risk of chronic illness, preventing malnutrition and functional impairment. Aging is increasing some of the nutrient needs or decreasing for some. Healthy eating is to have a varied diet by choosing foods from

The effects of healthy lifestyle on the quality of life among elderly

“…Türkiye'de yaşlı bireylerde yapılan çalışmalarda Walker ve arkadaşları (1987) tarafından geliştirilen ve 52 maddeden oluşan "Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği" kullanılmış [22][23][24][25] ya da tek tek sağlıklı yaşam tarzı davranışları değerlendirilmiştir. [26][27][28][29][30] Uluslararası araştırmalarda ise eğilim önemli davranışsal risk faktörlerinin bir arada değerlendirildiği bileşik ölçüm-lerin kullanılması yönündedir. [12,15,[17][18][19] Bu çalışma-da düşük mortalite ve daha iyi sağlık sonuçlarıyla ilişkili olan davranışlar bütünü "sağlıklı yaşam davranışları" olarak kabul edilmiş ve Adams, Katz ve Shenson (2016) tarafından geliştirilen "Sağlıklı Yaşam Tarzı Bileşik Ölçeği" ile incelenmiştir.…”

Kronik Hastalığı Olan Yaşlılarda Vitamin ve Mineral Kullanım Özelliklerinin Belirlenmesi

“…Yaşlılığa bağlı birçok hastalığın önlenmesinde ve tedavi edilmesinde, beslenme önemli bir rol almaktadır. Yeterli ve dengeli beslenmeyle yaşlıda; mental sağlığın desteklenmesi, fiziksel fonksiyonun sağlanması, kronik hastalık riskinin azaltılması, malnütrisyon ve fonksiyonel yetersizliğin önlenmesi sağlanır (Şanal Karahan & Hamarta, 2019;Saraç & Yılmaz, 2015). Fakat yapılan çalışmalarda, yaşlıların büyük bir kısmının önerilen miktarda pek çok besini almadığı belirtilmiştir (Ervin, & Kennedy-Stephenson, 2002;Fletcher & Fairfield, 2002).…”