Yaşli Bi̇reyler İçi̇n Web Sayfalari Tasariminin Ergonomi̇k Açidan İncelenmesi̇

Abstract

Son yıllarda iki önemli sosyokültürel eğilimi yaşıyoruz. Bunlardan ilki, birçok gelişmiş ülkede 20. yüzyılda başlayan insan ömrünün belirgin şekilde artması; ikincisi ise, bilgi teknolojilerindeki gelişmeye bağlı olarak bilgisayar ve internet kullanımının hızla benimsenmesidir. Bu durum günlük yaşamda güvenlik ve bağımsızlığı artırarak, yaşlıların yaşamlarını iyileştirmeye katkı sağlamaktadır. Teknoloji aynı zamanda yaşla ilgili sınırlamaların önlenmesinde, sağlıklı yaşlanmanın sürdürülmesinde ve bilişsel yeteneklerin kaybedilmesini engellemede de rol oynar. Geronteknoloji olarak adlandırılan bu yeni alanın temel kaygısı, yaşlı insanlarda teknoloji kullanımının öngörülerini anlamak, yaşla birlikte ortaya çıkan normatif değişikliklerin teknolojiyle nasıl etkileştiğini ve daha iyi teknoloji ürünlerinin nasıl tasarlanacağını belirlemektir. Bu bağlamda teknolojinin benimsenmesini ve kullanımını etkileyen yaşla ilgili değişikliklerin gözden geçirilmesi, sonra da bu değişikliklerin tasarıma olan etkilerinin ne olduğunun anlaşılması gerekir. Yaşlıların bilgi teknolojisi kullanımının belirlenmesi amacıyla yapılan bu çalışma Denizli kentsel kesimde 60 yaş üzerinde bilgisayar kullanıcısı olan, yaşlı bireylerin internet ortamında kullandıkları web sayfalarının temalarından kaynaklı karşılaştıkları zorluklar, örneklem üzerinde değerlendirmeleri ve web sayfası kullanımı sırasında karşılaştıkları zorlukların çözümü sürecinin ergonomik olarak ele alınması, web sayfası tasarımında yaşlı bireylerin karşılaşabilecekleri zorlukların göz önünde bulundurularak tasarlanmasını hedeflemektedir. Araştırmada bilgisayar kullanan yaşlı bireyin internet kullanımına yönelik beklentileri, benimsenmesine engel oluşturan algıları ve web sayfalarının tasarımı; anket yöntemi kullanılarak ölçülmüştür. Web sayfalarının ergonomik tasarımı, yaşlı bireyin bilgi teknolojilerine yönelik; kullanım, beklenti, güvenlik kaygılarını ortadan kaldıracaktır.