Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Ders Kitaplarındaki Etkinliklerde Kullanılan Yöntem ve Teknikler

Abstract

Yabancı dil öğretiminde amaç tıpkı ana dil öğretimindeki gibi dört temel dil becerisinin kazandırılmasıdır. Belirtilen amaca ulaşmak büyük ölçüde öğretim şekline yani yöntem ve tekniklere bağlıdır. Öğretim şeklinin ise en somut biçimiyle yer aldığı materyallerin başında ders kitapları gelmektedir. Belirtilen olguların birbiriyle ilişkisini ortaya çıkarmak için bu çalışmada, yabancı dil olarak Türkçe öğretimi Yedi İklim ders kitaplarındaki etkinliklerde kullanılan yöntem ve tekniklerin belirlenmesi ve beceri alanlarına dağılımının ortaya konulması amaçlanmıştır. Çalışmada örneklem olarak Yunus Emre Enstitüsü tarafından hazırlanmış olan Yedi İklim Türkçe Öğretim Seti A2, B2 ve C2 seviyesi ders kitapları belirlenmiştir. Her dil düzeyini tamamlamak için kazanılması gereken becerileri kapsadığı için bu düzeyler tercih edilmiştir. Çalışmada nitel araştırma desenlerinden doküman incelemesi yöntemi kullanılarak veriler toplanmıştır. Verilerin toplanmasında tema, metin adı, etkinlik, kullanılan yöntem-teknik başlıklı kontrol listeleri oluşturulmuş ve yöntem-tekniklerin frekans tabloları çıkarılmıştır. Güvenilirliği sağlamak için ulaşılan veriler iki alan uzmanı tarafından incelenmiş ve betimsel analiz yöntemi ile yorumlanmıştır. Araştırma sonucunda, yabancı dil olarak Türkçe ders kitaplarında en fazla kullanılan yöntem ve teknikler arasında katılımsız dinleme, katılımlı konuşma, sesli okuma, boşluk doldurmanın yer aldığı, ayrıca kelime öğretiminde boşluk doldurma ve sözlü anlatımda kullanma, dil bilgisinde gösterip yaptırma ve diğer tekniklerden ise soru cevabın daha çok tercih edildiği tespit edilmiştir.

Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Sadeleştirilmiş Metin Kullanımı

“…Bugün bilim ve teknoloji sayesinde küçülen dünyada yabancı dil öğrenmek bir ihtiyaç hâline gelmiştir. Milletlerarası ilişkilerin giderek güçlenmesi, devletler arasında yaşanan rekabetin hızlı bir şekilde artması gibi dinamiklerin var olması bireylerde yeni diller öğrenme gereksinimini doğurmaktadır (Maden & Durmaz, 2022). Son yıllarda konuşur bakımından en yaygın dillerden biri olan Türkçenin yabancı dil olarak öğrenilmesine olan ilginin artmasıyla günümüzde artık milyonlar Türkçe öğrenmektedir.…”

“…Today, learning a foreign language has become a necessity in a world shrinking thanks to science and technology. The existence of dynamics such as the gradual strengthening of international relations and the rapid increase in competition between states creates the need for individuals to learn new languages (Maden & Durmaz, 2022).…”