Yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin başarılarını etkileyen unsurlar üzerine öğretici görüşleri

Abstract

Bu araştırmanın amacı öğreticilerin görüşlerinden hareketle yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin öğrenme başarısında etkin rol oynayan unsurların ortaya çıkarılmasıdır. Bu amaç doğrultusunda yabancı dil olarak Türkçe öğretimine yönelik deneyimi olan öğreticilerin görüşlerine başvurulmuştur.Araştırma nitel araştırma desenlerinden olgubilim desenine uygun bir şekilde yürütülmüştür.Araştırmada yabancı dil olarak Türkçe öğretimi alanında en az bir yıl deneyimi olan sekiz katılımcı yer almıştır. Veriler araştırmacılar tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak elde edilmiştir. Yarı yapılandırılmış görüşmeler aracılığı ile elde edilen veriler içerik analizi tekniği kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda öğreticilere göre yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin başarısını etkileyen altı temel unsur belirlenmiştir. Bu temel unsurlar; öğrencinin özellikleri, öğreticinin özellikleri, kullanılan materyaller, dilsel benzerlikler, geri bildirimler ve öğrenme ortamlarıdır. Öğreticilere göre Türkçe öğrenenlerin başarısını etkileyen öğrenci özellikleri arasında öğrencinin kişilik özellikleri, birden çok dil bilmesi, eğitim durumu, kendi dilindeki yeterliliği, kültürel donanımı ve uyumu, psikolojisi, teknolojik yeterliliği, tutumu, motivasyonu ve kaygısı, yaşı ve özerkliği yer almaktadır. Türkçe öğrenenlerin başarısını etkileyen öğretici özellikleri arasında ise öğreticinin yaşı, eğitim durumu, alan bilgisi, kişilik özellikleri, kültürel donanımı, pedagojik yeterliliği, psikolojisi, teknolojik yeterliliği, tutumu ve motivasyonu bulunmaktadır. Türkçe öğrenenlerin başarısını etkileyen diğer bir unsur ders kitapları, teknolojik araçlar, etkileşimli kitaplar ve otantik materyaller gibi kullanılan materyallerdir. Alfabe benzerlikleri, dil bilgisel benzerlikler ve sözcük benzerlikleri gibi dilsel benzerlikler de başarıyı etkileyen unsurlar arasında yer almaktadır. Bununla birlikte geri bildirimler de başarıyı etkileyen bir diğer unsur olarak belirlenmiştir. Son olarak öğreticilere göre sosyal çevre, sınıf ortamı ve otantik ortamlar da yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin başarısını etkilemektedir.

Teaching Turkish as a Foreign Language in Secondary Schools According to the Views of Prospective Turkish Teachers

“…Yapılan literatür taramasında yabancı dil olarak Türkçe'nin öğretimi ile ilgili birçok araştırmaya rastlanılmıştır (Acar, Kana ve Kızıltan, 2019;Akkaya, 2020;Akkaya ve Gün, 2016;Akkaya ve Ulum, 2018;Avcı, 2012;Avcı, 2020;Avcı ve Dağ Pestil, 2018;Ayhan ve Kana, 2019;Çevik ve Muzaffer, 2021;Dursun ve Akkaya, 2017;Eryaman ve Kana, 2012;Geçgel ve Gür, 2022;Geçgel ve Nazik, 2022;Geçgel ve Peker, 2020;Geçgel ve Terzioğlu, 2022;Güzel ve Elkıran, 2021;Kana, Boylu ve Başar, 2016;Kana, ve Buzkurt, 2022;Kana ve Çimen, 2022;Kana ve Fenerci, 2022;Kana ve Güney, 2020;Kana ve Güzel, 2020;Örge Yaşar, 2022;Özyalçın ve Kana, 2020;Saygılı ve Kana, 2018;Ustabulut, 2021;Ustabulut ve Kara, 2019;Uzan ve Kana, 2018;Üstündağ ve Elkıran, 2022). Bu araştırmanın literatürdeki çalışmalardan en önemli farkı ise öğrencilerin okula uyum süreçlerinin sağlanmasında üniversiteli genç bireylerden destek alınarak yabancı uyruklu öğrencilerin kendi okul ortamlarında bireyselleştirilmiş öğretim programlarının uygulanmasıdır.…”