Współzależność występowania susz na obszarze beskidzko-pogórskim Karpat Zachodnich na przykładzie zlewni Bystrzanki w okresie intensywnych zmian klimatu na początku XXI wieku

Abstract

Zarys treści. Celem badań było określenie zmian natężenia suszy w przebiegu rocznym (okresy 5-dniowe) i w przebiegu wieloletnim oraz identyfikacja współzależności susz i niżówek na przykładzie zlewni Bystrzanki położonej w beskidzko-pogórskiej części Karpat Zachodnich. W pracy wyznaczono między innymi progowe wartości dla suszy atmosferycznej, glebowej i hydrologicznej, określono czas trwania susz z podziałem na dwa 15-letnie podokresy oraz zidentyfikowano okresy współwystępowania badanych rodzajów suszy. W badaniach użyto dane z dobowych pomiarów w Stacji Badawczej Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania Polskiej Akademii Nauk w Szymbarku. W wieloleciu 1994-2023 stwierdzono wystąpienie 824 pentad z suszą atmosferyczną, 712 pentad z suszą glebową i 1067 pentad z niżówką rzeczną. Susze atmosferyczne charakteryzowały się krótkim czasem trwania (maksymalnie 9 pentad), w odróżnieniu od susz hydrologicznych, trwających maksymalnie przez 45 pentad. Synchroniczność występowania susz atmosferycznych, glebowych i hydrologicznych stwierdzono podczas 262 pentad, a ich czas trwania zwiększył się w drugiej połowie okresu badań (zanotowano równoczesne wystąpienie badanych susz w 32 pentadach więcej niż w pierwszym podokresie).