Wprowadzenie. Efemery jako obiekt badań interdyscyplinarnych

Abstract

Wprowadzenie. Efemery jako obiekt badań interdyscyplinarnychKiedy Otto Quangel, skromny robotnik berlińskiej fabryki, dowiaduje się, że jego syn zginął na wojnie, postanawia wyrazić swój długo skrywany sprzeciw wobec totalitaryzmu w sposób, który z dzisiejszej perspektywy może wydawać się drobnym aktem oporu, a który w owładniętych politycznym fanatyzmem czasach był znakiem niebywałej odwagi. W miejscach publicznych, na przykład na parapetach berlińskich kamienic, Otto Quangel zostawia kartkę pocztową z rozpaczliwym wezwaniem "Matko! Führer zamordował mojego syna…", a na odwrocie z tekstem:Przekaż tę kartkę dalej, żeby wielu ją przeczytało! Nie dokładaj się na Pomoc Zimową! Pracuj wolno, coraz wolniej! Wsypuj piach między tryby! Każdy wasz powolniejszy ruch to szybszy koniec tej wojny! (Fallada 2011: 158) Quangel doskonale wie, że za taki proceder grozi mu kara śmierci. Wszystkich, którym mogłoby przyjść do głowy jakiekolwiek odstępstwo od narzuconych przez reżim zasad, ostrzegają wywieszone w zakładach pracy plakaty:Ich spotkanie odbywa się w długim, pełnym przeciągów korytarzu, którego pobielone ściany całe zaklejone są plakatami. Spojrzenie Quangla mimowolnie pada na jeden z plakatów, który wisi krzywo za Trudel. Czyta kilka słów napisanego wytłuszczonym drukiem nagłówka: "W imieniu narodu niemieckiego", potem trzy nazwiska i: "za zdradę kraju i zdradę stanu zostali skazani na śmierć przez powieszenie. Egzekucja odbyła się dziś rano w zakładzie karnym Plötzensee" (Fallada 2011: 31).