Wpływ kryzysów na zmiany uwarunkowań funkcjonowania i rozwoju działalności gospodarczej

Abstract

Wstępnie przyjęto założenie, że oddziaływanie różnego rodzaju kryzysów jest odmienne, co uwidacznia się zarówno w zachowaniu poszczególnych elementów przestrzeni geograficznej (przyrodniczej, społecznej, gospodarczej i kulturowej), jak i w różnej skali układ w przestrzennych (od skali światowej i kontynentalnej, po skalę grupy krajów i poszczególnych państw, do układów regionalnych i lokalnych). Na tym tle zanalizowano genezę współcześnie nasilających się kryzysów: klimatycznego, pandemicznego i militarnego. Wskazano, że kryzysy te mają inne podłoże – mogą pojawiać się pod wpływem ewolucyjnych procesów przemian przyrodniczych (kryzys klimatyczny), w wyniku gwałtownych zdarzeń związanych z działaniem zjawisk przyrodniczych (ruchy tektoniczne), a także w efekcie świadomej bądź nieświadomej działalności człowieka. Stwierdzono również, że analizowane kryzysy w różnej skali układów przestrzennych nie funkcjonują samodzielnie, lecz ich przyczyny i skutki nakładają się na siebie. W końcowej części artykułu podjęto próbę modelowego określenia wzajemnych relacji zjawisk kryzysowych oraz zidentyfikowano je na przykładzie zachodzących pod ich wpływem procesów migracji ludności.