Women's Intentions to Have the HPV Test and Related Factors

Abstract

Amaç: Çalışmada 30-65 yaş arası kadınların insan papilloma virüs (HPV) testi yaptırma niyetleri araştırılmaktadır. Aynı zamanda sağlık kontrol odağı ve çeşitli demografik faktörlerin HPV testi yaptırma niyeti ile ilişkisi incelenmiştir ve kadınlarda serviks kanserinin erken teşhis ile tedavi edilebilir bir hastalık olduğu farkındalığı oluşturmak amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışma, Mayıs-Temmuz 2023 tarihleri arasında Yozgat il merkezinde bulunan Aile Sağlığı Merkezlerine başvuran 343 kadın ile gerçekleşmiştir. Yüz yüze görüşerek toplanan veriler için anket kullanılmıştır. Anket, sağlık kontrol odağı ölçeği ve katılımcıları tanımlamaya yardımcı çeşitli sorulardan oluşmaktadır. Verilerin analizinde SPSS V.25 programı kullanılmıştır. Katılımcıların demografik özellikleri tanımlayıcı istatistiksel test ile, ilişki ve farkları test etmek için ise Ki-kare testi kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmaya katılan kadınların %41’i 36-45 yaş aralığında, %40’ı ortaokul mezunu, %44’ünün ekonomik durumu ortanın üzerinde, %85’i evli ve %65’i ev hanımıdır. Daha önce herhangi bir kanser tarama testi yaptıranların oranı %45, HPV testini duyanların oranı%78, HPV testinin ücretsiz yapıldığını bilenlerin oranı %63, HPV testini yaptırmayı düşünenlerin oranı ise %46’dır. Katılımcıların sağlık kontrol odağına bakıldığında ise; %33 iç kontrol, %15 şans kontrol ve %52’ sinin güçlü diğerleri kontrolünde olduğu saptanmıştır. Sonuç: HPV testi yaptırma niyeti ile demografik ve çeşitli verilerin ilişkisi olup olmadığını anlayabilmek için yapılan analiz sonucuna göre, eğitim durumu, ekonomik durum, medeni durum, yaş, meslek, ailede kanser hikayesi olması ve HPV testinin ücretsiz olduğunu bilme HPV testi yaptırma durumunu etkilemektedir. Bunların yanı sıra katılımcıların sağlık kontrol odağı, çocuk sahibi olmaları, sağlık durumları, kronik hastalığı olması gibi faktörlerin ise HPV testi yaptırma niyeti ile ilişkili olmadığı görülmüştür.