Το άρθρο αφορά στην ηθική βούληση και στην Ειμαρμένη στην Αρχαία Ελληνική και στη Βυζαντινή φιλοσοφία με έμφαση στον Πλήθωνα. Η αρχαία ελληνική και η βυζαντινή φιλοσοφία, όπως θα καταδειχθεί, υιοθετούν ως προς το ζήτημα της Ειμαρμένης την αρχή της αιτίας και την αρχή της ανάγκης. Επιπλέον, συνεπικυρώνουν την κατίσχυση της ηθικής ελευθερίας και την ανεξαρτησία των ανθρώπινων επιλογών και ενεργειών. Η αρχαία ελληνική και η βυζαντινή διανόηση είναι εμβολιασμένες με την έννοια της ελευθερίας και κατά τούτο αποδέχονται την ελευθερία της διάκρισης και τους αστάθμητους παράγοντες της ζωής, που αφορούν στην ενυλοποίηση των απρόβλεπτων, των αστάθμητων και των ενδεχόμενων εκφάνσεων του βίου. Η αρχαία ελληνική και η βυζαντινή σκέψη, με γνώμονα την αδιάσειστη δύναμη της λογικής και του βιώματος, καταδεικνύουν την έννοια του ηθικού καταλογισμού και της ηθικής ευθύνης. Κύριος ερευνητικός στόχος του άρθρου μας είναι η ανάδειξη της συμβολής της αρχαίας ελληνικής και της βυζαντινής φιλοσοφίας στο καθοριστικό ζήτημα της ανθρώπινης ύπαρξης, που αφορά στην απάντηση στο ερώτημα αν υφίσταται ηθικός καταλογισμός ή προκαθορισμός στις ανθρώπινες πράξεις.