Węgierski system edukacji wobec dzieci i młodzieży ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi

Abstract

Węgierski system oświaty charakteryzuje się najbardziej atypowym rozwojem w całej Europie (Ugrai, 2016). Przez wiele lat panował w tym kraju segregacyjny model edukacji dzieci i młodzieży z niepełnosprawnościami. Zmiany społeczno-polityczne, jakie nastąpiły po upadku komunizmu, czyli na przełomie lat 80. i 90. XX w., wiązały się z pojawieniem się nowych trendów edukacyjnych i rehabilitacyjnych w podejściu do tej grupy uczniów. Artykuł jest pokłosiem wizyty studyjnej autorek na Uniwersytecie Nyugat-Magyarországi Egyetem (University of West Hungary) w Sopronie. Możliwość zwiedzenia placówek dla dzieci bez i ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (SPE) okazała się inspiracją do dalszych poszukiwań badawczych w celu zgłębienia problematyki kształcenia dzieci ze SPE na Węgrzech. W pierwszej części artykułu szczegółowej analizie poddano takie zagadnienia, jak: system kształcenia (obowiązek szkolny, etapy edukacyjne, rodzaje szkół), historia kształcenia specjalnego na Węgrzech (począwszy od powstania pierwszych szkół specjalnych, do analizy ważniejszych regulacji prawnych po okresie transformacji politycznej wraz z opisem procesu diagnozy, orzecznictwa i selekcji uczniów do kształcenia specjalnego), wdrażanie idei inkluzji (proponowane rozwiązania i trudności). Część drugą poświęcono refleksjom z wizyty studyjnej, umieszczając ją w trzech odsłonach obrazujących zwiedzane placówki: przedszkola, szkołę specjalną dla osób z niepełnosprawnością intelektualną, placówkę specjalną dla uczniów z uszkodzeniem słuchu, zaburzeniami mowy oraz problemami emocjonalnymi i behawioralnymi.

Attitudes of Indian and Polish teachers towards inclusion of children and youth with disabilities in regular classrooms. A comparative analysis

“…Thus, in both countries, students with different types of disabilities have the right to free education either in a neighbourhood school or alternative educational settings (such as special school in Poland and India, integrative schools in Poland or home-based education in India), compliantly with their parents' or legal guardians' choice (Szumski et al 2020;Singal, 2019). Moreover, the number of students with disabilities have been steadily growing both in India (Katz and Mirenda, 2002;Singal, 2019) and Poland (Ćwirynkało and Bartnikowska, 2016;Edukacja dla wszystkich…, 2020). Yet, due to their own unique historical, cultural, and social contexts, these countries have adopted rather dissimilar approaches to the process of inclusion.…”