Voleybol Hakemleri̇ni̇n Hakem Öz Yeterli̇k Düzeyleri̇ni̇n İncelenmesi̇

Abstract

Bu araştırmada; Türkiye'deki voleybol hakemlerinin hakemlik öz yeterliklerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın katılımcıları, 2018-2019 yarışma sezonunda faal olarak hakemlik yapan 377 voleybol hakeminden (159 Kadın, 218 Erkek) oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak kişisel bilgi formu ve ''Hakem Öz Yeterlik Ölçeği (HÖYÖ)'' kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde SPSS 22 programı kullanılmıştır. Verilerin normal dağılım gösterip göstermediğini tespit etmek için Kolmogorov-Smirnov testi uygulanmıştır. Analizlerde anlamlılık düzeyi p<0.05 olarak kabul edilmiştir. Cinsiyet ve voleybolculuk geçmişi değişkenine ait verilerin analizinde Mann-Whitney U testi uygulanmıştır. Katılımcıların yaş, eğitim durumu ve hakemlik düzeyi değişkenlerinin analizinde Kruskal-Wallis testi uygulanmıştır. Gruplar arasında anlamlı bulunan farklılığı belirlemek için Mann-Whitney U testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda voleybol hakemlik öz yeterliğinin cinsiyet, yaş, voleybolculuk deneyimi, eğitim durumu ve hakemlik düzeyine göre anlamlı şekilde farklılaştığı belirlenmiştir (p<0.05). Araştırmada elde edilen sonuçlar değerlendirildiğinde; cinsiyetin, yaşın, voleybol oyunculuğu geçmişinin ve hakemlik düzeyinin, voleybol hakemlerinin öz yeterlik düzeylerinin belirleyicileri arasında yer aldığı söylenebilir.

Sporda Fair Play ve Empati

“…Aynı zamanda hakemlerin hata yapma kaygısında da azalma sağlayacağı düşünülmektedir. Alan yazında voleybolda hakem kararlarına yönelik çalışmaların özyeterlilik becerileri (Koçak, 2019) ve hakem kararlarına yardımcı olmak için geliştirilen teknolojik araçlarla ilgili olduğu görülmektedir (Szelag, Kurowski, Bolewicki ve Sitnik, 2019).…”

An Analysis on the Video Evaluation System Applied in Volleyball

“…Son yıllarda özellikle ülkemizde ilginin arttığı spor branşlarından birisi de voleyboldur. Voleybol, üst düzey fiziksel kondisyon, koordinasyon, teknik beceri ve takımca oynamayı gerektiren, yüksek hızlı ve heyecan verici bir oyundur (Marques, Van den Tillaar, Gabbett, Reis ve Gonzalez-Badillo, 2009; Koçak, 2019). Voleybolun doğasında bulunan bu hız ve çoklu yapı, müsabakayı yöneten hakemlerin karar verme süreçlerini karmaşık hale getirebilmektedir.…”

“…Voleybolun doğasında bulunan bu hız ve çoklu yapı, müsabakayı yöneten hakemlerin karar verme süreçlerini karmaşık hale getirebilmektedir. Hakemler alınması gereken kararların hızı ve karmaşıklığı, müsabakalara yapabilecekleri olumsuz etkiler ve seyircilerin düşmanca tutumları gibi farklı nedenlerden dolayı büyük baskı altında kalabilmektedir (Koçak, 2019).…”

“…Aynı zamanda ha-kemlerin hata yapma kaygısında da azalma sağlayacağı düşünülmektedir. Alan yazında voleybolda hakem kararlarına yönelik çalışmaların özyeterlilik becerileri (Koçak, 2019) ve hakem kararlarına yardımcı olmak için geliştirilen teknolojik araçlarla ilgili olduğu görülmektedir (Krowski, Szelag, Zaluski ve Sitnik, 2018; Szelag, Kurowski, Bolewicki ve Sitnik, 2019). Voleybolda GDS kullanılarak yapılan itirazlarda takım itirazının ve hakem kararlarının doğruluk oranları üzerine yapılmış bir çalışmaya rastlanılmamıştır.…”

Investigating Psychometric Properties of Referee Self-Efficacy Scale (REFS)

“…Araştırmacılar ayrıca dörtlü likert sistemi yerine beşli derecelendirme sistemi kullanarak, ölçeğin geçerlik ve güvenirlik analizlerini gerçekleştirmişlerdir. Analizler sonucunda, ölçeğin Türk popülasyonunda kullanılabilir bir ölçek olduğu araştırmacılar tarafından belirtilmiş(Karaçam ve Pulur, 2017) ve ülkemizde bazı araştırmalarda kullanılmıştır(Adıgüzel, 2018;Dereceli, Ünlü, ve Erbaş, 2019; Eskiyecek ve ark., 2019;Karacam ve Adıguzel, 2019;Karaçam ve Pulur, 2019;Kılıç ve Öner, 2019;Koçak, 2019).…”