Veteriner Hekimlikte OTC İlaçlar

Abstract

Özet: Pet hayvanı hekimliğinde potansiyel olarak toksik olan ve kullanımı günden güne artan çok sayıda tezgah üstü (Over the counter / OTC) ilaç bulunmaktadır. OTC grubu ilaçların çoğu, piyasada yaygın olarak bulunan, ucuz ve hekim kontrolü olmadan reçetesiz satın alınabilinen ilaçlardır. Bu ilaçlar, veteriner hekimlikte hekim kontrolü dışında hasta sahibi tarafından satın alındığında kafa karışıklığına veya telaffuz hatalarına bağlı olarak yapılan terapötik yanlışlıkların yanı sıra beşeri hekimlikte suistimal veya intihar amaçlı da kullanılabilmektedir. Çocuklarda ve ev hayvanlarında OTC ilaç zehirlenmeleri, kazara yutma veya bakıcının gözetimi dışında ilaca maruz kalma sonucu gelişmektedir. Günümüzde hem veteriner hekimliğinde hem de beşeri hekimlikte OTC grubu ilaçların kasıtlı yanlış kullanımı halen önemini korumaktadır. Bu sebeple ev hayvanlarının, özellikle kedi ve köpeklerin, ölümle sonuçlanabilen OTC grubu ilaç intoksikasyonlarına maruz kalmasının önüne geçmek ve tekrar oluşumunu önlemek için gerekli önlemler alınmalı; bakıcılar, yetiştiriciler ve hayvan sahipleri bu konuda bilgilendirilmelidir. Bu derlemede yaygın kullanılan ve kolay erişilebilen aspirin, ibuprofen, asetaminofen gibi non steroid antienflamatuvarlar, H2 reseptör antagonistleri, proton pompa inhibitörleri gibi gastrik protektanlar, ipekak şurubu gibi emetikler, difenhidramin, loratidin gibi antihistaminikler ve dekonjestanlar, göz damlaları, vitaminler, laksatifler, anti diyaretikler ile anti tüssifler gibi OTC grubu ilaçların toksisiteleri, yanlış kullanımı sonucu ortaya çıkan klinik sonuçları ve bu ilaçlarla intoksikasyona sebep olabilen çevresel risk faktörleri ile birlikte bu ilaçlara maruz kalma durumunda uygulanabilecek tedavi seçenekleri incelenmiştir.