Veri Zarflama Analizi ile Finansal ve Operasyonel Etkinlik Ölçümü: Geleneksel Havayolu İşletmelerinde Bir Uygulama

Abstract

With the development of technology and the increasing of globalization, the air transportation sector has started to be used extensively. However, leasing, purchasing and maintenance of aircraft, which have vital importance for airline operators require large investments. This situation leads business partners and managers to be more cautious. In this respect, The most important duties of airline managers are to carry out the activities related to the air transportation, to try to estimate the passenger and freight demand accurately and completely and to increase the profitability of the enterprise. In recent years, along with the liberalization movements in the field of aviation and the arrangements made, the air transportation sector has turned into a sector where competition is more intense. This situation requires

Malmquist Toplam Faktör Veri̇mli̇li̇ği̇ Endeksi̇ İle Operasyonel Ve Fi̇nansal Performans Anali̇zi̇: Seçi̇lmi̇ş Havayolu İşletmeleri̇nde Bi̇r Uygulama

“…Asker, yakıt fiyatlarındaki yaşanan dalgalanmaların havayolu işletmelerinin operasyonel performansı üzerindeki etkisini incelemek amacıyla yapmış olduğu çalışmada 16 havayolu işletmesinin 2013-2014 dönemindeki performansını veri zarflama analizi aracılığı ile incelemiştir. Araştırmanın sonucunda havayolu işletmelerinin sadece küçük bir kısmının operasyonel açıdan performansının iyi durumda olduğu tespit edilmiştir (Asker, 2018). Kiracı ve Asker dünyanın birçok bölgesine uçuş faaliyeti gerçekleştiren 45 havayolu işletmesinin 2010-2016 dönemindeki operasyonel performansını veri zarflama analizi aracılığı ile incelemiş ve operasyonel performans değerlerine etki eden değişkenleri tobit regresyon modeli aracılığı ile tahmin etmişlerdir.…”

Dünyadaki Düşük Maliyetli Havalimanlarının Performanslarının Veri Zarflama Analiziyle Değerlendirilmesi

“…Çalışma sonucunda salgın döneminin başlangıcı ile birlikte etkinlik değerlerinde düşüş gözlemlenmiştir. Peker ve Baki (2009) Türkiye'deki havalimanlarının 2007 yılındaki etkinliklerini Veri Zarflama Analizi yöntemi ile ölçmüştür. 7 havalimanın analiz edildiği çalışmada otopark kapasitesi, pist sayısı, havalimanı büyüklüğü ve çalışan sayısı girdi değişkenleri olarak, yolcu sayısı ve kargo miktarı çıktı değişkenleri olarak kullanılmıştır.…”

Finansal Oranları Kullanarak Havayolu Şirketlerinin Performans Değerlendirmesi

“…(2015), "işletme maliyeti", "amortismanlar", "maaş", "çalışanlar", "uçaklar", "toplam aktifler", "duran varlıklar", "gelirler", "fvök", "yolcu sayısı" ve "yolcu mili başına gelir" kriterlerine göre Asya merkezli 35 Sakız (2017), yaptığı çalışmada havayolu sektöründe finansal oranlar kullanılarak, finansal risk değerlendirme modellerinden biri olan Altman Z'nin notunu incelemiş ve THY'nin son 3 yılda üç aylık mali verilerini içeren bir uygulama gerçekleştirmiştir. Asker (2017), petrol fiyatlarının en yüksek seviyeye ulaştığı 2012 yılından sonrasını baz alarak dünyanın farklı bölgelerinde faaliyet gösteren 16 havayolu işletmesinin etkinliğini Veri Zarflama Analizi (VZA) yöntemini kullanarak incelemiştir. Gümüş ve Bolel (2017), BİST'de faaliyet gösteren THY firması ile Pegasus firmasının 2010-2015 dönemine ait finansal performanslarını rasyo tekniği eşitlikleriyle analiz etmişlerdir.…”