Uzaktan Eğitimde Etik Kodlar

Abstract

Eğitim uygulamalarının her aşamasında etik kodların göz önünde bulundurularak planlama ve uygulamaların yapılması eğitimin niteliğini arttırmaktadır. Bu bağlamda araştırmada bir eğitmenin/öğretmenin uzaktan eğitimde ders tasarım sürecinde, ders içeriği oluşturmada, öğrenme-öğretme durumlarında ve ölçme ve değerlendirme süreçlerinde dikkat etmesi gereken etik kodların belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden biri olan olgubilim araştırma deseni kullanılmıştır. Bu doğrultuda farklı anabilim dallarında çalışan uzaktan eğitimle ders yürütme deneyimine sahip 17 öğretim eleman ile görüşmeler yapılmıştır. Görüşmeler araştırmanın amacına uygun olarak hazırlanan görüşme formu kullanılarak yapılmıştır. Görüşmeler sonucunda elde edilen veriler içerik analiz yöntemi kullanılarak çözümlenmiştir. Analiz sürecinde görüşme sorularının her biri bir tema olarak kabul edilmiştir. Araştırma çerçevesinde öncelikle elde edilen verilerden kavramlar belirlenmiş, ardından benzeşen kavramlar yorumlanarak bir araya getirilerek kategoriler oluşturulmuştur. Bu çerçevede ders tasarımı teması altında belirlenen kodlar çerçevesinde tasarım, erişim, etkileşim ve öğrenci özellikleri olmak üzere 4 kategori oluşturulmuştur. Ders içeriği oluşturma teması altında bilimsellik, yansızlık/tarafsızlık ve telif hakları olmak üzere 3 kategori oluşturulmuştur. Öğrenme-öğretme durumları teması altında eğitmen davranışları ve nitelik kategorileri oluşturulmuştur. Ölçme ve değerlendirme teması altında ise yönerge hazırlama, geri bildirim, güncellik, öğrenciye uygunluk, güvenilirlik ve geçerlilik kategorileri oluşturulmuştur. Araştırma sonucunda belirlenen etik kodların uzaktan eğitim planlayıcı ve uygulayıcılarına eğitim uygulamalarında yol göstereceği düşünülmektedir.