Using different art forms to develop literacy in the early years settings

Abstract

Ο εγγραμματισμός είναι μία πολύ σημαντική ικανότητα των ανθρώπων, η οποία συνδέεται σημαντικά με κάθε γνωστικό αντικείμενο. Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό να βρούμε τρόπους να βοηθήσουμε τα μικρά παιδιά στην απόδοσή τους σε αυτήν την κατεύθυνση. Οι τέχνες είναι μία ενδιαφέρουσα προσέγγιση καθώς σύμφωνα με σχετικές έρευνες (βλ. Hanley et al, 2009) είναι η πιο συχνή επιλογή των παιδιών στο ελεύθερο παιχνίδι τους. Ακόμα, σημαντικό πλεονέκτημά τους είναι ότι παρέχουν ένα ελεύθερο περιβάλλον στο οποίο τα μικρά παιδιά μπορούν να επικοινωνούν αποτελεσματικά. Λαμβάνοντας υπόψη την έλλειψη σχετικής έρευνας σχετικά με τις επιπτώσεις των τεχνών στην ολιστική ανάπτυξη των παιδιών, ο σκοπός αυτής της έρευνας ήταν να μελετήσει την επίδραση μιας διαθεματικής προσέγγισης των τεχνών και του εγγραμματισμού στην απόδοση των παιδιών στον εγγραμματισμό ως μέσο επικοινωνίας, στις κοινωνικές δεξιότητες, στην εμπλοκή και στον εγγραμματισμό ως κοινωνική πρακτική σε παιδιά ηλικίας 5-6 ετών. Πιο συγκεκριμένα, διερευνήθηκε εάν οι τέχνες στο σύνολο ή κάποια συγκεκριμένη μορφή τέχνης έχει μεγαλύτερη επίδραση στην απόδοση των παιδιών στον εγγραμματισμό ως μέσο επικοινωνίας, στις κοινωνικές δεξιότητες, στην εμπλοκή και στον εγγραμματισμό ως κοινωνική πρακτική. Διατυπώθηκε η υπόθεση ότι το δραματικό παιχνίδι θα είχε μεγαλύτερη επιρροή σε σχέση με τα υπόλοιπα είδη τέχνης. Αυτό βασίστηκε στο γεγονός ότι σύμφωνα με τους Sionti & Papadopoulos (2011) και Fleming et al. (2004) το δραματικό παιχνίδι προϋποθέτει μεγαλύτερα επίπεδα συμμετοχής επειδή απαιτεί μεγαλύτερα επίπεδα φυσικής άσκησης και αυτοσχεδιασμού.Σχεδιάστηκε ένα διαθεματικό πλαίσιο εργασίας το οποίο εφαρμόστηκε πιλοτικά σε ένα τμήμα νηπιαγωγείου και στη συνέχεια εφαρμόστηκε σε διαφορετικές πειραματικές ομάδες και σε μία ομάδα ελέγχου. Υπήρχε μία τυχαία επιλογή 4 τμημάτων νηπιαγωγείου της Αττικής με 83 παιδιά και 4 παιδαγωγούς προσχολικής ηλικίας στο σύνολο. Στην τελική έρευνα, υπήρχαν 3 πειραματικές ομάδες, οι οποίες εφάρμοσαν το προτεινόμενο διαθεματικό πλαίσιο εργασίας χρησιμοποιώντας διαφορετικές μορφές τέχνης η καθεμία. Τα αποτελέσματα της παρέμβασης μετρήθηκαν χρησιμοποιώντας τη μικτή μέθοδο με ποιοτικές και ποσοτικές μεθοδολογίες. Ακόμα, συλλέχθηκαν δεδομένα σχετικά με τις απόψεις των εκπαιδευτικών σχετικά με την επιρροή της παρέμβαση στην ανάπτυξη των παιδιών. Τα αποτελέσματα τεκμηρίωσαν την ευεργετική επίδραση των τεχνών στην απόδοση των παιδιών στον εγγραμματισμό ως μέσο επικοινωνίας, στις κοινωνικές δεξιότητες, στην εμπλοκή και στον εγγραμματισμό ως κοινωνική πρακτική. Όταν οι τέχνες χρησιμοποιούνταν ως μέσο για τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες υπήρχε καλύτερη επίδραση σε σχέση με την πειραματική ομάδα. Σε αντίθεση με την υπόθεση της έρευνας μας δεν υπήρχε σημαντική διαφορά ανάμεσα στη ομάδα που εφάρμοσε δραματικό παιχνίδι και στις υπόλοιπες ομάδες που εφάρμοσαν άλλες μορφές τέχνης. Συνεπώς, τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας δείχνουν ότι όλες οι μορφές τέχνης έχουν την ίδια επίδραση στην απόδοση των παιδιών στον εγγραμματισμό ως μέσο επικοινωνίας, στις κοινωνικές δεξιότητες, στην εμπλοκή και στον εγγραμματισμό ως κοινωνική πρακτική.Η προστιθέμενη αξία της παρούσας έρευνας είναι το ότι διερευνήθηκαν ολιστικά τα αποτελέσματα των τεχνών στην απόδοση των παιδιών στον εγγραμματισμό ως μέσο επικοινωνίας, στις κοινωνικές δεξιότητες, στην εμπλοκή και στον εγγραμματισμό ως κοινωνική πρακτική, το οποίο είναι κάτι που λείπει από την υπάρχουσα ερευνητική βιβλιογραφία. Τα αποτελέσματα αυτά είναι χρήσιμα στους παιδαγωγούς προσχολικής ηλικίας ως μία ενδιαφέρουσα προσέγγιση αλλά και στους ερευνητές ως ένα κινητήρια έναυσμα για περισσότερη διερεύνηση αυτού του ζητήματος.