Ürdün Halk Ezgileri Üzerine Bir İnceleme

Abstract

Alan Dundes’e göre Halk edebiyatı (folklor) halkların yazılı ve sözlü kültür ürünlerini gösterilen düzlemde anlamsal ve içerik olarak incelemeyi hedef alan; toplumun kaygı, korku, sevinç ve endişe gibi duygularını yapısalcı ve psikanalitik yaklaşımlarla tanımlama ve yorumlama uğraşı içerisinde olan bilimdir. Bu bilimin araştırma alanı içerisinde mitler, bilmeceler, atasözleri, halk ezgileri, halk anlatıları, halk dansları, çocuk oyunları, halk alışkanlıkları, dualar, batıl inançlar, kutlamalar vb. yer almaktadır. Ürdün halk edebiyatı ürünleri arasında ise Ürdün halk efsaneleri, hurafeleri, destanları, ezgileri, bedevî şiirleri, atasözleri, kinayeli tabirleri, bilmeceleri ve nükteleri araştırmacıların ilgi alanları içerisinde bulunmaktadır. Bu çalışmada, Ürdün Halk Edebiyatı ürünlerinden altı ezgi çeşidinin (el-kasd, el-hudâ’, el-huceynî, el-mevvâl ve el-mîcinâ, ed-dalâ‘în ve ağâni’l-basîta) birbirleriyle olan ilişkileri, etkileşimleri, benzerlik ve farklılıklarının metinleri okuma yoluyla tesit edilmesi sağlanarak Ürdün toplumunun sosyolojisi ve psikolojisi üzerinden cinsiyetçi yaklaşımlarının analiz edilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada inceleme alanı içerisinde yer alan folkorik ögelerden Ürdün Halk Ezgilerinin Arapça’dan Türkçe’ye tercümesi yapılarak bu metinlerdeki açık ve gizli anlamların ortaya çıkarılması nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi kullanılarak yapılmıştır.