Streszczenie: Problem moralności towarzyszył człowiekowi od wieków, człowiek, jako istota myśląca, dążył do poznania przyczyn swoich zachowań, pragnął ukierunkować swoją egzystencję w odniesieniu do świata norm i wartości moralnych. Wymiar moralny, w sposób istotny determinujący funkcjonowanie człowieka, jest częścią jego szeroko pojmowanej duchowości. Obserwując i oceniając działania innych ludzi, skupiamy się przede wszystkim na identyfikacji ich celów czy intencji (a więc analizujemy je w sensie ich działań), ponieważ wymaga tego atrybucja ich cech. Zmierzanie do określonych celów jest definicyjnym składnikiem wielu cech, a przypisywanie intencji -podstawowym elementem sądów moralnych. Tendencje takie skutkują skłonnością do analizowania zachowań innych ludzi w kategoriach moralnych. Własna sprawność jest dla człowieka niezwykle istotna z punktu widzenia skuteczności jego działania, a sprawność innego człowieka interesuje nas ze względu na to, czy jego działania przynoszą nam dobro, czy też nie (Peeters, Czapiński 1990). W niniejszym artykule zostały zaprezentowane wyniki badań nad percepcją pięciu kodów moralnych (Etyki: Godności, Kolektywizmu, Dobra Powszechnego, Produktywności), przeprowadzonych z wychowankami Młodzieżowych Ośrodków Wychowawczych z terenu woj. mazowieckiego.Słowa kluczowe: moralność, wychowanie, pięć kodów moralnych, Młodzieżowe Ośrodki Wychowawcze.
Uczucia moralne w świetle teorii HoffmanaPodstawy moralności kształtują się od najwcześniejszych lat życia dziecka, wspierane przez rozwój inicjatywy i angażowanie się w różne działania. W wyniku kształ-towania się podstaw moralności pojawia się np. zawstydzenie, gdy dziecko zostaje przyłapane na łamaniu reguł, ale także czuje się winne w przypadku, kiedy nikt nie odkrył jego przewinień, ponieważ uważa, że inni znają jego uczynki (Smykowski 2006, s. 165-205). Etap, w którym pojawiają się pierwsze uczucia moralne, określany jest jako moralność heteronomiczna (Piaget 2006). Zdaniem