Üniversite Öğrencilerinin Türkiye’deki Suriyelilere Yönelik Tutumları: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması

Abstract

Bu çalışmanın amacı "Suriyelilere Yönelik Tutumlar Ölçeği"ni geliştirmektir. Çalışmanın amacına uygun olarak hazırlanan madde havuzunun psikometrik özellikleri iki çalışmada incelenmiştir. Ölçeğin geçerlik çalışması için açımlayıcı faktör analizi, madde-toplam korelasyonları ve doğrulayıcı faktör analizi uygulanmıştır. Ayrıca, ölçekten yüksek ve düşük puan alan katılımcıların madde puan ortalamaları arasındaki farklar incelenmiştir. İlk çalışmada (N = 184) açımlayıcı faktör analizi ile ölçeğin üç faktörlü olarak toplam varyansın %55'ini açıkladığı gösterilmiştir. İkinci çalışmada (N = 317) yeni maddeler eklenmiş ve ölçeğin geçerliği iki aşamalı olarak verinin rastgele bölünen iki yarısı üzerinde araştırılmıştır. Rastgele seçilen ilk yarıda (N = 165) açımlayıcı faktör analizi ile ölçeğin ilk çalışmadaki üç faktörlü yapısı iki faktöre indirgenmiştir ve toplam varyansın %56'sını açıklamaktadır. Verinin ikinci yarısında (N = 152) doğrulayıcı faktör analizi çerçevesinde uygulanan açımlayıcı faktör analizi sonuçlarına göre ölçeğin iki faktörlü yapısı veri ile kabul edilebilir düzeyde uyumludur (CFI = .914; TLI = .901; RMSEA = .077; SRMR = .069). Değişim indisleri bir maddenin madde havuzundan çıkarılmasının ve bir maddenin farklı bir faktör altında yer almasının modelin uyumunu iyi düzeye arttırdığını göstermiştir (CFI = .958; TLI = .951; RMSEA = .055; SRMR = .055). İlk faktör "ayrımcılık", ikinci faktör "grup ve birey düzeyinde gerçekçi tehditler" olarak tanımlanmıştır. Tüm test puanının iç tutarlılık güvenirlik katsayısı .92 olarak hesaplanmıştır. Bu çalışma "Suriyelilere Yönelik Tutumlar Ölçeği"nin güvenilir ve geçerli bir ölçek olduğunu göstermiştir. Çalışmanın bulguları üniversite öğrencilerinin Suriyelilere yönelik tutumlarının örtük ayrımcılık çerçevesinde ifade edilmiş olabileceğine işaret etmektedir.