Türkiye'deki belediyelerin stratejik planlama süreçlerinin fenomenolojik incelemesi: Deneyimlerin, zorlukların, fırsatların ve uygulama stratejilerinin derinlemesine analizi

Abstract

Araştırmada belediyelerin stratejik planlarının incelenmesi yoluyla planlarda tespit edilen eksiklik ve aksaklıklara yönelik çözüm önerileri sunulması amaçlanmaktadır. Bu kapsamda uyulması gereken mevzuat olan “Belediyeler İçin Stratejik Planlama Rehberi, 2019 (Rehber)” baz alınarak belediyelerin stratejik planlarının rehbere uygunluğu araştırılmıştır. İncelenen stratejik planların rehbere uygunluğunun belirlenmesinde çalışmaya özgü bir bilgisayar yazılımı geliştirilerek belediyelerin stratejik planları rehber ile uyum oranlarına göre sıralanmıştır. Bilgisayar yazılımı ile tespit edilen uyum oranlarının gerçeği ne kadar yansıttığının teyidi adına stratejik plan hazırlayan personelin stratejik planlama deneyimleri araştırılmıştır. Bilgisayar yazılımında analiz edilen dokümanların incelemesi ve görüşme yoluyla elde edilen veriler arasındaki benzerliklerle farklılıklar ortaya konmuştur. Çalışma nitel araştırma yöntemiyle tasarlanmış, doküman incelemesinde içerik analizi kullanılmış, görüşmelerde ise fenomenoloji deseni uygulanmıştır. Planlama zorunluluğu bulunan 334 belediyenin 333’ünün stratejik planlarına ulaşılarak toplamda 35.909 sayfa incelenmiş, uyum oranlarına göre sıralama yapılarak stratejik planları hazırlayan belediye personeline yönelik yarı yapılandırılmış görüşme soruları oluşturulmuştur. Kartopu örnekleme yöntemi kullanılarak ulaşılan 16 gönüllü stratejik planlama uzman personeli ve uzman 2 bürokratla görüşme sağlanmıştır. Yapılan görüşmelerden elde edilen verilerin analizlerle paralel olduğu görülmüştür. Bununla birlikte bazı ifadelerin stratejik planda yer almasına rağmen uygulamada gerçeği yansıtmadığı sonucuna varılmıştır. Planların daha çok izleme ve değerlendirme bölümüyle hazırlık süreci bölümlerinin eksik olduğu saptanmıştır. Çalışma, sürece katkı sağlayacak önerilerle sonlanmıştır.