Türki̇ye’de Uluslararasi Turi̇zm Talebi̇ni̇n Beli̇rleyi̇ci̇leri̇ 2002-2022 Dönemi̇ Panel Veri̇ Anali̇zi̇

Abstract

Bu çalışma, 2000’li yıllarda Türkiye’ye yönelik uluslararası turizm talebinin belirleyicilerini analiz etmeyi amaçlamaktadır. Çalışmada bağımlı değişken olarak, 2002-2022 yılları arasında Türkiye’ye en çok turist gönderen ilk 10 ülkenin (Almanya, Rusya, Birleşik Krallık, Bulgaristan, Hollanda, İran, Fransa, Yunanistan, Avusturya ve Belçika) gönderdiği turist sayıları alınmıştır. Literatürdeki önceki çalışmalardan hareketle, uluslararası turizm talebinin belirleyicileri olarak: Gelir ve fiyat düzeyleri, Türk Lirası’nın reel efektif döviz kuru, turist gönderen ülkelerin Türkiye’ye olan uzaklığı ve ilgili ülkelerin politik istikrar endeksleri analize dahil edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, turist menşei ülkelerin kişi başına düşen gelirleri ve siyasi istikrarları, Türkiye’ye yönelik uluslararası turizm talebini olumlu yönde etkilemektedir. Ancak, turistin geldiği ülkede fiyatlar genel düzeyinin veya Türk Lirası’nın değerinin artması talebi olumsuz etkilemektedir. Ayrıca, Türkiye’ye olan uzaklık da talebi negatif etkileyen unsurlardan birisidir. Ampirik bulgular Türkiye için sadece göreli ucuz mal ve hizmet sağlanmasına dayanan bir makro turizm politikasının yetersiz kalacağını ortaya koymaktadır.