TÜRKİYE’DE SOSYAL DEVLET ANLAYIŞI ve YAŞLI HAKLARI

Abstract

Yaşlılığın tarihsel serüveni farklılık gösteren bir yapı üzerine inşa edilmiştir. Toplumların sosyo-kültürel ve sosyo-ekonomik özelliklerine göre yaşlı bireylere yönelik algılarda değişmiştir. Günümüzde teknolojinin gelişmesi ve akabinde sağlık alanındaki yenilikler, bireylerin yaşam süresini uzatarak yaşlı nüfusun artmasına neden olmuştur. Bu konuya artı olarak kaba doğum oranın azalmasının etkisiyle de toplumda görünür hale gelen yaşlı bireyler, sosyal bir sorun olarak algılanmaya başlamıştır. Yaşlılık evresiyle oluşan ya da artan fiziksel ve ruhsal problemler, yaşlı bireylerin birtakım kişi, kurum ya da kuruluşlara ihtiyaç duymasına sebep olmuştur. Bu noktada Cumhuriyet öncesi ya da Cumhuriyetten günümüze kadar yaşlılara yönelik politikalar devam etmekte olup son çeyrek asırda daha fazla artış görülmektedir. Türkiye dışında farklı ülkelerdeki yaşlılık olgusuna odaklanılarak Norveç ve Afganistan’daki yaşlılık konusuna değinilmiştir. Türkiye’de ise 1921, 1924, 1961, 1982 Anayasalarında sosyal devlet anlayışına ve yaşlılara yönelik politikalar, haklar ve hizmetler ele alınmıştır. Merkez yönetim dışında yerel yönetimler, Sivil Toplum Kuruluşları ve Tazelenme Üniversiteleri de yaşlıların sorunları doğrultusunda faaliyetler gerçekleştiren kurum ve kuruluşlardır. İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Niğde Belediyesinin yaşlılığa yönelik birtakım hizmetlerine değinilmiştir. Türkiye’de yaşlılık etrafında kurulan birçok Sivil Toplum Kuruluşları vardır ve amaçları genel olarak yaşlı bireylerin hayatlarını konfor içinde geçirmesidir. Tazelenme Üniversiteleri ise yaşlılık konusunun üniversite bünyesinde ele alınarak hizmetler sağlandığı bir kurumdur.