Türkiye'de sağlık çalışanları arasında koronavirüs salgını nedeniyle yaşanılan zorluklar, kaygı, depresyon ve tükenmişlik sendromunun incelenmesi

Abstract

Amaç: Yeni tip koronavirüs (COVID-19) pandemisi dünya çapında sağlık çalışanlarını gerek fiziksel gerekse ruhsal açıdan etkileyecek birçok zorluğu beraberinde getirmiştir. Bu çalışmada amaç, COVID-19 pandemisi sürecinde görev alan sağlık çalışanlarının karşılaştıkları zorlukların, kaygı yaratan durumların belirlenmesi ve tükenmişlik sendromu ve ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi ve risk faktörleri için bir çerçeve sunulmasıdır. Yöntem: Çalışmamız internet üzerinden (Google.docs) uygulanan bir anket çalışması olup, sadece hekim, hemşire, ebe, diş hekimi ve eczacılardan oluşan sağlık çalışanlarının üye oldukları sosyal platformlarda uygulanmıştır. Toplam 618 katılımcı anketi tamamlamıştır. Ankette sosyodemografik veriler ve COVID-19 pandemisi deneyimleri soru formu, Hasta Sağlık Anketi-4 ve Maslach Tükenmişlik Ölçeği kullanılmıştır. Bulgular: Anketi Türkiye genelinde 618 sağlık çalışanı tamamlamıştır. Çalışmamızda katılımcıların %51.9’unun anksiyete riski, %54.4’ünün depresyon riski yaşadığı saptanmıştır. Tükenmişlik alt ölçeklerinde ortalama puanlar “Duygusal Tükenme” için 18.7(±9.21), “Duyarsızlaşma” için 6.32 (±4.55) ve “Kişisel Başarı” için 12.48 (±5.31) olarak bulunmuştur. Kadın cinsiyet, COVID-19 hastaları ile temas sıklığı, kronik tıbbi veya psikiyatrik hastalık varlığı, sigara kullanımı, aynı evde 65 yaş üstü veya kronik hastalığa sahip bireylerle yaşamak, COVID-19 pozitif test sonucu ve hastane yatışı, kişisel koruyucu ekipmanlara erişim sorunu, idareciler tarafından algılanan destek eksikliği, komplo teorilerine inanmak, sosyal destek eksikliği, damgalanma ve aşırı sosyal medya kullanımının artmış depresyon, anksiyete ve tükenmişlik seviyeleri ile ilişkili olduğu saptanmıştır. Sonuç: Pandemi sürecinde sağlık hizmetlerinin etkin ve kaliteli bir şekilde sürdürülmesi, sağlık çalışanlarının gerek fiziksel gerekse ruhsal açıdan iyi oluş hali ile doğrudan ilişkili olduğu düşünülmektedir. Bu süreçte büyük özveri ile yüksek risk altında çalışan sağlık görevlilerinde, sürecin zorluklarına bağlı ortaya çıkması olası ruhsal bozuklukların erken dönemde tespiti ve ilerlemesinin önlenmesi pandemi ile mücadelenin etkin bir şekilde sürdürülmesi için son derece önemlidir.

The Effect of Depression Levels on Quality of Life of Intensive Care Staff During the Covid-19 Process

“…Studies in the literature have reported that psychological symptoms such as depression are higher in female healthcare workers. It is known that high mental symptoms reduce the quality of life in individuals [21][22][23][24][25]. The reason why the result obtained in this study is different from other studies may be due to the different scales used.…”

“…In another study conducted during the Covid 19 pandemic, it was reported that the quality of life of healthcare workers decreased [41]. In a study conducted with 618 healthcare professionals, in which depression was examined due to the coronavirus epidemic among healthcare professionals in our country throughout Turkey, it was found that 54.4% of healthcare professionals were at risk of depression [21]. When a similar study conducted in our country before the Covid-19 pandemic was examined, 68.4% of nurses reported moderate depression [28].…”

“…In another study, it was observed that mental symptoms were observed much more frequently in healthcare workers with a chronic disease or those over 65 years of age, or those who shared the same house with family members with chronic diseases. This result suggests that these people may be more susceptible to psychological influences due to underlying psychopathology and related factors [21].…”

“…The burnout subscale is the second subscale that measures the feeling of burnout that occurs when there is difficulty in being hopeless and coping with the problems in the profession, and a high score indicates a high level of burnout. Items 1,4,8,10,15,17,19,21,26,29 in the scale measure burnout and the Alpha reliability value of the scale is 0.72. Compassion fatigue is the third sub-scale created to measure the symptoms that occur when faced with stressful situations.…”

21. Yüzyıl Pandemisinde Sağlık Çalışanlarında Damgalanma, Yalnızlık ve Tükenmişlik

“…Tükenmişlik, olumsuz duygu ve deneyimlerin sonucunda gelişmenin yanı sıra performans düşüklüğü gibi sonuçlara da neden olabilmektedir (15).…”