Türkiye’de meydana gelmiş depremlere dayalı elastik giren enerji spektrumu geliştirilmesi

Abstract

Yapıların enerji esaslı değerlendirilmesinde, yer hareketlerinin etkisi sisteme giren enerji girişi vasıtasıyla göz önüne dikkate alınmaktadır. Bu yaklaşımda, öncelikli hedef yapı sistemine giren enerjinin belirlenmesidir. Bu giren enerjinin pratik bir şekilde belirlenmesinde kullanılabilecek giren enerji spektrumlarının oluşturulması, enerji esaslı değerlendirme için büyük önem arz etmektedir. Yapılan bu çalışmada, deprem etkisiyle TBDY (2018)’e göre ZC ve ZD zemin sınıfına sahip elastik yapı sistemleri için maksimum giren enerjinin belirlenmesinde kullanılabilecek temel elastik giren enerji spektrumunun elde edilmesi amaçlanmıştır. Bu nedenle, öncelikle Türkiye’de meydana gelen ve veri istasyon zemin sınıfı ZC ve ZD olan bir dizi kuvvetli deprem yer hareketi seçilmiştir. Ardından bu kuvvetli deprem yer hareketlerine ait ivme kayıtları, PGA değerleri 0.1 g olacak şekilde ölçeklendirilmiştir. Her bir zemin sınıfına ait bu ölçekli ivme kayıtları kullanılarak kütleye göre normalize edilmiş elastik giren enerji spektrumları bulunmuş ve bu spektrumlardan faydalanılarak söz konusu zemin sınıfı için ortalama giren enerji spektrumu elde edilmiştir. Kütleye göre normalize edilmiş ortalama giren enerji spektrumu idealize edilerek, söz konusu zemin sınıfı için doğrusal elastik sistemlere giren maksimum enerjinin pratik olarak belirlenmesinde kullanılabilecek bir temel elastik giren enerji spektrumu önerilmiştir. Önerilen spektrumun etkinliği, her iki zemin sınıfı için zaman tanım alanı çözümlerine dayalı olarak elde edilen giren enerji spektrumları ile karşılaştırılarak irdelenmiştir.