Türk imalat sistemlerinde iş kazalarındaki örüntülerin çok durumlu logit model’e dayalı bir yaklaşımla belirlenmesi

Abstract

Türk imalat sanayi sektörler arasında iş kazası sıklığı açısından ilk üç içinde yer almaktadır. Bu nedenle imalat sanayinde iş güvenliğinin artırılması ve iş kazalarına neden olan risklerin en aza indirilmesi için kaza neden-sonuç ilişkilerinin belirlenmesine ihtiyaç vardır. Bu çalışmada Türk imalat sistemlerindeki iş kazaları arasındaki örüntüleri bulmak için entegre bir veri odaklı yaklaşım önerilmiştir. Önerilen yaklaşım, C5.0, Sınıflandırma ve regresyon ağaçları (C&RT), Kuaterniyon tahmini (QUEST), Ki-kare otomatik etkileşim dedektörü (CHAID) ve Rastgele ağaçlar (Random Forest) olmak üzere karar ağacı algoritmalarını ve çok terimli logit modeli kullanmaktadır. Bu çalışmada 2013-2019 yılları arasında Türk imalat sanayinde meydana gelen 307.590 iş kazası kullanılmıştır. Yaralanma, ölüm ve uzuv kaybı olan tüm kazalar için sektör bölümü, kazanın yaşandığı coğrafi bölge, yıl, sapma, saat gün, cinsiyet ve yaş arasında iş göremezlik durumuna göre istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur. Ek olarak, sektör bölümü, kazanın yaşandığı coğrafi bölge ve yıl, karar ağacı algoritmalarına dayalı ilk beş tahmin edici arasında bulunmuştur.