Türk İlaç Sanayisinde Fason Üretim ve Co-Marketing Anlaşması Yapan Firmaların Yaşadıkları Avantaj ve Dezavantajlar

Abstract

İlaç sanayiinde üretim faaliyetleri çeşitli anlaşmalar içerebilir veya yapılacak üretim anlaşmalarla ilerletilebilmektedir. Bu çalışmada, Türk ilaç sanayiinde fason üretim ve co-marketing anlaşması yapan firmaların bu süreçte yaşadıkları sorunlar, sürecin sağladığı avantaj ve dezavantajlar belirlenmiş ve değerlendirmeler yapılmıştır. Çalışmada, Türk ilaç sanayiinde faaliyet gösteren firmaların fason üretim ve co-marketing konusunda tutumlarını ölçmek üzere co-marketing ve fason üretimin, avantaj ve dezavantajları ile ilgili ifadelerle likert derecelendirme ölçeği kullanılarak bir anket oluşturulmuştur. Çalışma evreni, 111 olarak belirlenmiştir. Firmaların kayıtlı olduğu dernek ve sendikalara anket formları gönderilerek, anketin tüm firmaların iş geliştirme birimlerine ulaştırılması ve değerlendirilmesi istenmiştir. Elde edilen verilerin analizinde, IBM SPSS 25.0 paket programı yardımıyla değerlendirilmiştir. Çalışmaya 15 fason üretim yapan firma, 17 co-marketing anlaşması yapan firma katılmıştır. Firmalardan gelen cevaplar her iki anlaşma türü içinde ayrı ayrı olmak üzere bağımsız gruplar t testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) yapılmıştır. Fason üretim anlaşması yapan firmaların verdikleri cevaplar arasında anlamlı bir farklılık görülmemiştir (p>0,05). Co-marketing anlaşması olan firmaların büyük bir kısmının (X=90,71) fason üretim de yaptığı tespit edilmiştir. Firmaların avantajlı ve dezavantajlı olduğu durumları tespit etmek için oluşturulan ifadelere verdikleri yanıtların ortalama puanları ve standart sapmaları hesaplanmıştır. Bu sonuçlara göre firmaların verdikleri cevaplar değerlendirilmiştir. Literatürdeki ifadelere göre fason üretim ve co-marketing anlaşmaları firmaların pazara erişiminde, üretim ve personel maliyetlerini düşürmede etkilidir. Bu çalışmada da literatürü destekler nitelikte sonuçlar elde edilmiştir. Dolayısıyla bu anlaşmaların avantaj olarak görülme durumunun yüksek olduğu tespit edilmiştir. İlaç sanayisi veri erişimi açısından ulaşılması zor olan alanlardan biridir. İlaç sanayimizdeki durumu öğrenmeye yönelik daha çok araştırma yapılması gerekmektedir.