Traces of the Dede Korkut Bḳok’s Vocabulary in the Kazakh Turkic

Abstract

Bulunuşunun üzerinden 200 yılı aşkın bir zaman geçen Dede Korkut Kitabı, 15.-16. yüzyıllarda Anadolu-Azerbaycan coğrafyasında Eski Oğuz Türkçesiyle yazıya geçirilmiş bir eser olsa da teşekkül tarihinin derinliği ve tarihî coğrafyasının genişliği bakımından sadece Oğuz Türklerinin değil, tüm Türklüğün en önemli eserlerindendir. 8. yüzyılda Oğuzların Seyhun kıyılarına göç etmelerinden itibaren oluşmaya başlayan Dede Korkut kahramanları etrafındaki boylar, Seyhun kıyılarında, Maveraünnehir ve Horasan'da ve son olarak Azerbaycan ve Anadolu sahasında yüzyıllarca sözlü gelenekte yaşadıktan sonra 15. yüzyılda Akkoyunlu coğrafyasında son biçimlerini alarak yazıya geçirilmiştir. Dolayısıyla, Dede Korkut Kitabı'nın dilinde Oğuz Türkçesinin yanı sıra diğer Türk lehçelerinden izler bulmak mümkündür. Bu çalışmada Dede Korkut Kitabı'nda yer alan Türkçe kelimeler, günümüz Kazak Türkçesinin söz varlığıyla karşılaştırılmış, ortak ve benzer olduğu düşünülerek ele alınan 77 kelime alfabetik olarak sıralanmış ve değerlendirilmiştir.