Tìm hiểu sự lưu hành Arboviruses trên muỗi Aedes tại một số địa phương miền Bắc Việt Nam, 2016-2019

Abstract

Trong các vi rút truyền qua muỗi Aedes, bên cạnh vi rút DENV vi rút ZIKAV, CHIKV đang có xu hướng lan rộng ra nhiều quốc gia trên thế giới. Nghiên cứu này được tiến hành nhằm xác định sự lưu hành của muỗi Aedes nhiễm DENV, CHIKV và ZIKAV tại một số địa phương có số ca mắc sốt xuất huyết hàng năm cao ở miền Bắc Việt Nam trong thời gian 2016-2019. Trong năm 2016, nghiên cứu được thực hiện tại 3 xã phường của tỉnh Nam Định và 6 xã phường của Hà Nội. Muỗi Ae. aegypti và Ae. albopictus phát hiện được hầu hết ở các xã phường nghiên cứu. Muỗi Ae. aegypti chiếm tỷ trọng lớn ở các phường nội thành, nơi luôn có các ổ dịch sốt xuất huyết được phát hiện hàng năm. Phân tích tổng số 622 muỗi Ae. aegypti và Ae. albopictus từ các điểm nghiên cứu bằng kỹ thuật real-time RT PCR đa mồi phát hiện DENV/CHIKV/ ZIKAV chưa phát hiện thấy muỗi Aedes nhiễm DENV/CHIKV/ZIKAV. Áp dụng thêm kỹ thuật Pan RT-PCR chi Flaviviruses, Alphaviruses và Phelbovirus phân tích 478 muỗi Ae. aegypti thu thập tại Hà Nội năm 2019 cũng không phát hiện muỗi nhiễm các vi rút này. Vẫn có sự lưu hành của muỗi Aedes tại Nam Định và Hà Nội, chưa phát hiện thấy muỗi Aedes nhiễm DENV, CHIKV và ZIKAV. Các giám sát lưu hành Arbovirus trên muỗi cần tiếp tục duy trì, áp dụng thêm các kỹ thuật sinh học phân tử như Pan RT-PCR sàng lọc các chi/nhóm vi rút sẽ giúp tăng hiệu quả giám sát.