Abstrakt: Niniejszy artykuł analizuje sposób, w jaki praca akademicka, rozumiana jako działalność wytwórcza, zostaje podporządkowana obiegom i cyklom kapitału finansowego. Obiegi te, jak twierdzę, redefiniują uniwersytety jako transnarodowe stowarzyszenia kapitałów, w ramach których konkretne i abstrakcyjne aspekty rzeczywistości pracy akademickiej ulegają przekształceniu w celu wytwarzania wartości i akumulacji. Jeden ze sposobów na podjęcie krytyki oraz wyjście poza tego rodzaju rekompozycję wiedzie poprzez ponowne przyjrzenie się pracy akademickiej jako sfetyszyzowanej formie pracy, a następnie ujmowanie jej w kategoriach "intelektualności masowej". Potencjał "intelektualności masowej" w kontekście możliwości wyzwolenia od dominacji kapitalistycznych stosunków społecznych został w niniejszym artykule zakwestionowany, jednak sama idea społecznie użytecznej, żywej wiedzy oferuje naszym zdaniem mechanizm umożliwiający przemyślenie wartości pracy akademickiej oraz wskazuje na możliwość jej zniesienia. Wobec tego, w artykule zadane zostało pytanie o to, czy możliwe jest rozpuszczenie pracy akademickiej, jako pracy intelektualnej, w obrębie tkanki społecznej, i odsłonienie w ten sposób innego obrazu społeczeństwa i produkcji społecznej. W tym miejscu idee otwartego kooperatyzmu i odważnej praktyki stają u podstaw polityki sojuszu przeciwko kapitałowi -polityki, która poszukuje sposobu na zniesienie istniejącego stanu rzeczy.Słowa kluczowe: praca akademicka, intelektualność masowa, otwarty kooperatywizm, uniwersytet, wartość Praktyka Teoretyczna 4(18)/2015 94
WprowadzeniePracownik akademicki coraz częściej nie posiada żadnej dostrzegalnej autonomii poza możliwością tymczasowej poprawy swoich stosunków z kierownictwem Uniwersytetu, które rządzi nim zgodnie z logiką akumulacji, utowarowienia i maksymalizacji zysku (McGinn 2012). Prorynkowi zarządcy Uniwersytetu to nie tylko kanclerze. W ich skład wchodzą również ustawodawcy, właściciele funduszy private equity, agencje ratingowe, firmy technologiczne i wydawcy, a pośrednio również płacący czesne studenci (Hall 2013;McGettigan 2013). Ta transnarodowa sieć podmiotów tworzy stowarzyszenie kapitałów (Ball 2012;Marks 1977;Robinson 2004), który podporządkowuje i dyscyplinuje pracę akademicką.Zrodzona w ten sposób subsumcja pracy akademickiej zachodzi w ramach "społecznej tyranii wartości wymiennej" oraz motywu zysku (Wendling 2009, 52). Na naszych oczach, za pośrednictwem globalnego arbitrażu pracy, outsourcingu i prekarności, wyłania się bowiem alienacja pracy akademickiej wdrażana za pośrednictwem grodzeń i utowarowienia jej wytworów i stosunków (Neary 2012). Ten nacisk na produkcję dla wymiany wspierany jest następnie przez kulturowe imperatywy studenta-jako-konsumenta, rankingów, miar wpływu czy wymiany wiedzy (Willetts 2013), oraz ekonomiczną wartość wyższego wykształcenia (Snowden 2013;Willetts 2014). Czy sprzeciwiając się tej tyranii grodzenia, można dziś odmiennie określić społeczną wartość pracy akademickiej, pod względem jej siły roboczej, wytworów badania i kszta...