The Phenomenon Of Touch In Architectural Design And A Field Study For Haptic Mapping

Abstract

Mimari üretim sürecinde görmeyi, mekânın algılanışı ve temsilinde diğer duyulardan üstün bir konuma yerleştiren faydacıl-estetik bakış açısı literatürde "gözmerkezcilik" olarak tanımlanmıştır. Ne var ki bu kavrayış biçimi, öznenin deneyim sürecinde mekânla kurduğu bedensel ilişkiyi, bu ilişkinin sonucunda meydana gelen bedensel hafızayı, hareket ve zaman olgularını dikkate almaması nedeniyle eleştirilmiştir. Öznenin deneyimi sırasında bedensel ve zihinsel algıya bağlı olarak mekânla kurulan etkileşim ve bütünleşme üze-rinden kavranabilen dokunma olgusu, gözmerkezci paradigmadan farklı olarak, mimariyi düşünmenin, anlamlandırmanın ve tasarıma kaynak olabilecek başka bir çıkış noktasının varlığını işaret etmektedir. Bu çalışmanın hedefi, tasarımda dokunma olgusunu tasarım kavramları üzerinden araştırmak, dokunsallığın mekânsal deneyimdeki etkilerini ortaya koymak ve temsil edilmesi, görülen ve ölçüle-bilen olgulara göre daha zor olan dokunma olgusunun nasıl ifade edilebileceğine yönelik bir görselleştirme çalışması sunmaktır. Bu kapsamda gerçekleştirilmiş olan alan çalışmasında, tasarım süreci-ni duyum, malzeme ve atmosfer üzerinden şekillendirdiğinden söz eden Peter Zumthor'un tasarladığı beş yapı gezilerek; dokunma olgusu üzerinden incelenmiştir. İnceleme sırasında, mimarın soyut ve somut tasarım öğeleri, bu öğelerin mekânda kullanım biçimleri ve mekândaki duygulanım, bedensel ölçme kullanılarak belirlenmiştir. Gezinin bulguları, dokunma olgusunun temsiline ilişkin bir deneme oluşturan ve "dokunsal haritalama" adı verilen çalışmalarla ifade edilmiştir. "Dokunsal dağılım şeması", "malzeme-etki tablosu" ve "duyum analizlerinden" oluşan dokunsal haritalama, dokunma olgusu ve onu tanımlayan duyum, etki, maddesellik, zihinsel çağrışım gibi kavramların, soyut ve ulaşılmaz kabuller değil, tasarıma dâhil edilebilen mimari üretim araçları olduklarını ortaya koymuştur. MEGARON 2015;10(1):92-111 MAKALE / ARTICLE

The Drawing and Perception of Architectural Spaces through Immersive Virtual Reality

“…At this point it should be clarified that the IVR drawing, in addition to using the hands to perform the strokes, uses the whole body, and even more so when the drawing is a realscale architectural space that the draftsman can enter. This condition means that the IVR drawing can recover the physical and psychological relationship that is created between the subject and the space during the spatial experience, removing the need to depend completely on the sense of sight [16] and allowing reliance on other senses, such as the haptic. Nevertheless, this important condition makes greater demands on the perception, motor and spatial skills of the users [46].…”

“…If we consider the sense of sight as the dominant element in architectural design (ocularcentrism), we will seek to ignore the physical and psychological relationship created between the subject and space during the spatial experience, sensual memory, movement, and time. However, the act of touching, that is, the interaction between architecture and the subject dependent on physical and cognitive perception, offers another way of thinking and interpreting architecture, constituting an alternative starting point for design [16], which we must seek to achieve in architectural designs that not only respond to man's basic needs, but also to his emotional wellbeing.…”