The outcry of Russian persecution in Azerbaijan; “Things I witness in Solovki” article series in Bildiriş

Abstract

Tarihte kurulan ilk Türk Cumhuriyeti olan Azerbaycan Cumhuriyeti gerek ilk kurulduğu yıllarda gerekse de tekrar bağımsızlığını kazandığı dönemlerde ağır bedeller ödemek durumunda kalmıştır. Öyle ki, açlığa mahkûm bırakılmalarına, hapse atılmalarına, işkenceye maruz kalmalarına, hatta kurşuna dizilmelerine rağmen bağımsızlık dışında bir seçenek düşünmemişlerdir. Sovyet ihtilali sırasında söz vermelerine karşın Rus dışı halklara bağımsızlık hakkı tanımayan Ruslar, başta milli mücadeleyi sürdüren Azerbaycan Türkleri olmak üzere Rus dışı halklara acımasızca zulmetmişlerdir. Rus dışı halklara uygulanan bu zulmü dünya kamuoyuna duyurmak maksadıyla Azerbaycanlı aydınlar da birçok farklı yöntem kullanmışlardır. Söz konusu dönemde Rusya topraklarında yaşanan olayları yansıtan yayınlardan biri de Bildiriş gazetesidir. Gazetede yer alan ‘Solovki’de Gördüklerim’ başlıklı yazı dizisi ise o dönem verilen mücadeleyi, gayri Rus halklara uygulanan zulmü ve yaşanan acıları çarpıcı bir şekilde ortaya koymuştur. Bu çalışmada, başta Azerbaycan Türkleri olmak üzere Rus dışı halkların, Sovyet ihtilali öncesinde ve sonrasında maruz kaldıkları zulmün Bildiriş gazetesin tarafından dünya kamuoyuna ne şekilde duyurulmuş olduğunun ortaya konulması amaçlanmaktadır. Çalışma kapsamında, Bildiriş gazetesinin ilgili sayıları elde edilmiş ve ‘Solovki’de Gördüklerim’ isimli yazı dizisi incelenerek Rus dışı halklara uygulanan zulüm değerlendirilmiştir.