Հոդվածում ներկայացված է ԱՀ Ասկերանի շրջանի հետանտառային շագանակագույն հողերում, անջրդի պայմաններում աճեցված կարտոֆիլի դաշտերում օրգանահանքային պարարտանյութերի և աճի խթանիչի կիրառման ազդեցությամբ կարտոֆիլի բույսերում սննդատարրերի NPK կուտակման դինամիկայի և բերքի հետ դրանց օտարման (ելի) քանակությունների վերաբերյալ կատարված հետազոտությունների արդյունքները: Բացահայտվել է, որ կարտոֆիլի բույսերը ինչպես կոկոնակալման ու ծաղկման, այնպես էլ լրիվ հասունացման փուլերում սննդատարրերից առավել շատ կուտակում են կալիում, այնուհետև ազոտ,ապա ֆոսֆոր: Օրգանահանքային պարարտանյութերի և աճի խթանիչի ազդեցությամբ բույսերում ավելանում է ինչպես սննդատարրերի կուտակման ինտենսիվությունը, այնպես էլ բերքի հետ (պալարներ, փրեր) դրանց ելի քանակը: Բերքի հետ սննդատարրերի ելի քանակը պայմանավորված է հիմնականում բերքի քանակից, պարարտանյութերի չափաքանակներից և հողի խոնավության աստիճանից: Անկախ պարարտանյութերի տեսակից կարտոֆիլի բույսերը 100 ցենտներ կարտոֆիլի բերք ձևավորելու համար, անջրդի պայմաններում օգտագործում են 34,6-36,3 կգ ազոտ, 11,5-15,6 կգ ֆոսֆոր և 43,8-56,0 կգ կալիում:
В статье представлены результаты исследований динамики накопления элементов питания NPK в растениях картофеля под влиянием применения органо-минеральных удобрений и стимуляторов роста на полях картофеля, выращиваемого в засушливых условиях на послелесных бурых почвах Аскеранского района Республики Арцах и суммы их вынос с урожаем. Выявлено, что растения картофеля накапливают большую часть питательных элементов в фазе бутонизация и цветения, а также полной спелости, накапливая калий, затем азот, а потом фосфор. Под влиянием органических удобрений и стимуляторов роста увеличивается как интенсивность накопления элементов питания в растениях, так и количество их перехода в урожай (клубни, ростки). Количество элементов питания с урожаем зависит в основном от количества урожая, количества удобрений и степени влажности почвы. Независимо от вида удобрений картофельные растения на получение 100 центнеров урожая картофеля в условиях засухи расходуют 34,6-36,3 кг азота, 11,5-15,6 кг фосфора и 43,8-56,0 кг калия.
The article presents the results of the research conducted on the dynamics of NPK accumulation of nutrients in potato plants under the influence of organo-mineral fertilizers and growth promoter application in the post-forest brown soils of the Askeran region of the Republic of Artsakh, in the potato fields grown in arid conditions and the amounts of their output with the crop. It was revealed that potato plants most of all nutrients accumulate potassium, then nitrogen, and then phosphorus in the stage of cocooning and flowering, as well as full maturity. Under the influence of organic fertilizers and growth promoters, both the intensity of accumulation of nutrients in plants and the quantity of their output with the crop (tubers, plants) increases. The output of nutrients with the harvest depends mainly on the amount of the crop, the amount of fertilizers and the degree of soil moisture. Regardless of the type of fertilizers, potato plants use 34.6-36.3 kg of nitrogen, 11.5-15.6 kg of phosphorus and 43.8-56.0 kg of potassium to produce 100 centners of potato yield under arid conditions.