The effect of superficial femoral artery stenting and some atherosclerosis risk factors on changes in selected global endothelial function tests in patients with chronic lower limb ischemia. A pilot study

Abstract

A b s t r a c tIntroduction: Endothelial dysfunction is the main pathomechanism of atherosclerotic processes and their complications. Revascularization and control of atherosclerosis risk factors may improve the global endothelial function.Aim: Assessment of the relationships between the level of selected atherosclerosis risk factors and changes in noninvasive endothelial function parameters during one year long follow-up after superficial femoral artery (SFA) stenting.Material and methods: Seventeen male patients after SFA stenting were studied. Before the endovascular procedure, one day after it, and after 1, 3, 6, and 12 months after SFA stenting the values of global endothelial function parameters were evaluated, as follows: ankle-brachial index (ABI), flow-mediated brachial artery dilatation, distensibility coefficient, and Doppler parameters of blood flow in brachial and common carotid arteries in response to brachial ischemia and nitroglycerin sublingual application as well as intima-media complex thickness.Results: Of the studied parameters only ABI improved significantly after SFA stenting. The changes in values of investigated endothelial function parameters were related to presence of atherosclerotic risk factors, such as age above 62 years, hypercholesterolemia, diabetes, and hypertension. Generally, global endothelial function tests were worse in patients with these conditions before the endovascular procedure, then they improved to reach the level observed in individuals without cardiovascular risk factors already after 3 to 6 months after SFA stenting.Conclusions: The SFA stenting together with adequate pharmacotherapy may reduce the negative effect of comorbidities on the global endothelial function and vasodilatation reserve of brachial and carotid arteries.Key words: endothelium, atherosclerosis, superficial femoral artery stenting S t r e s z c z e n i e Wstęp: Zaburzenie funkcji śródbłonka jest podstawowym mechanizmem patogenetycznym rozwoju i powikłań miażdżycy naczyń. Wiadomo, że zabieg rewaskularyzacyjny i kontrola czynników ryzyka rozwoju miażdżycy mogą poprawiać globalną funkcję śródbłonka.Cel: Ocena związku wybranych czynników ryzyka wystąpienia miażdżycy ze zmianami wartości nieinwazyjnych wskaźników funkcji śródbłonka w ciągu rocznej obserwacji pacjentów po stentowaniu tętnicy udowej powierzchownej (TUP).Materiał i metody: Analizie poddano wartości wskaźników zaburzenia funkcji śródbłonka u 17 mężczyzn leczonych metodą stentowania TUP z powodu chromania przestankowego. Przed zabiegiem, w dobę po stentowaniu TUP, oraz po 1, 3, 6 i 12 miesiącach od wykonania procedury wewnątrznaczyniowej zbadano: wskaźnik kostka-ramię (WKR), dylatację tętnicy ramiennej oraz wskaźnik rozszerzalności tętnicy ramiennej i szyjnej w odpowiedzi na niedokrwienie i podanie nitrogliceryny, a także parametry dopplerowskie przepływu w tętnicy ramiennej i grubość kompleksu intima-media tętnicy szyjnej wspólnej.

Endothelial function in patients with critical and non-critical limb ischemia undergoing endovascular treatment

“…On the other hand, Budzyński et al reported that superficial femoral artery (SFA) stenting and classical pharmacotherapy did not significantly modify systemic endothelial function, as assessed by FMD in patients with adequately controlled individual risk factors of atherosclerosis. In contrast, among patients who did not reach treatment targets before SFA stenting, in those who underwent intensification of pharmacotherapy prior to the endovascular procedure, noticeable improvement in endothelial function markers (FMD, IMT) was observed within 3-6 months of observation [33].…”