ÖZETBu çalışmada, bir işletme olarak futbol kulüplerinin değerlemesinin nasıl yapılması gerektiğini anlamak üzere, işletme değerlemesi, futbol kulüplerinin varlık-kaynak yapısı, gelir ve harcama kalemleri ile futbol endüstrisinin uluslararası ve ulusal boyutta işleyiş mekanizmaları hakkında genel bilgilere yer verilmiştir. Bununla birlikte, futbol kulüplerinin halka arzı öncelikli olmak üzere kulüplerde değer yaratımı faktörleri, kulüplerin en önemli varlıkları ve faaliyet kaynağı olan futbolcular ve bunların değerlemesi hakkında detaylı bilgilere yer verilmiş ve kulüp değerlemesi hakkında teorik düzeyde kabul edilen farklı yaklaşımlar tartışılmıştır.Anahtar Kelimeler: Futbol endüstrisi, Futbol şirketleri, Kulüp değerlemesi, Futbolcu değerlemesi.
VALUATION FRAMEWORK FOR FOOTBALL CLUBS ABSTRACTThis study contains general information about company valuation, asset and liability structure of football companies, their receipts and expences, national and international rules for football industry. Those information give a notion and lay a base helping to answer the question: how to value football clubs? Additionally, factors of value creation in football clubs especially public offerings of them, football players as the most valuable assets of clubs and their financial evaluation are also examined and different theoric approaches for club valuaiton are criticised.Key Words: Football industry, Football companies, Club valuation, Player valuation.
GİRİŞDiğer bütün işletmelerde olduğu gibi spor şirketlerinde de şirketin alım-satıma konu olması, hisse değişimleri, yeniden yapılanma, halka arz, birleşme ve ayrılmalarda, sermaye artırımında, rüçhan hakkının kullanımında, kredi derecelemesinde, sigorta işlerinde ve çalışan ücretlerinin belirlenmesinde şirket değerlemesinin yapılmasına ihtiyaç duyulabilir.Şirketin sahipleri, potansiyel yatırımcılar, hissedarları, yönetim kurulu, çalışanlar, iş ortakları, rakipleri, finansal kurumlar, vergi kurumları, sermaye piyasası kurum ve kuruluşları, danışmanlar gibi birçok kesim o şirketin değerini bilmeye ihtiyaç duyabilir. Şirket değerlemesinin taraflar açısından, yönlendirme, tartışmaya açma, müzakere ettirme, bilgilendirme ve koruma sağlama gibi fonksiyonları vardır.
İŞLETME DEĞERLEMESİİşletmelerin değerlemesinde, genel olarak dört adet değerleme yaklaşımı bulunmakta ve kullanılmaktadır. Bu yaklaşımlar (Pawlak and Smolen, 2008) şu şekildedir: