Tek Pencere Sistemi Kullanımının Gümrük Müşavirlerinin Vergi Uyumuna Etkisi: YEM Modeli ile Analizi

Abstract

Çalışmada Türkiye’de gümrük müşavirlerinin, bir e-devlet uygulaması olan, Tek Pencere Sistemini (TPS) kullanım niyetini belirleyen faktörlerin ve ayrıca TPS’nin kullanım niyetinin vergi uyumu üzerindeki etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın ana evreni Türkiye’deki gümrük müşavirleri olarak belirlenmiş ve örnek kitle İstanbul, Ankara, Bursa ve İzmir ve Kocaeli Gümrük Müşavirleri Derneklerine üye gümrük müşavirleri arasından gönüllülük esasına göre seçilmiştir. Belirlenen örnek kitleden doğrudan veri toplama yöntemiyle derlenen veriler faktör analizine ve ardından yapısal eşitlik analizine tabi tutulmuştur. Analizler sonucunda TPS kullanım niyetinin 4 faktörden etkilendiği ve kulanım niyetinin vergi uyumunu belirlediği görülmüştür. Hizmet kalitesinin TPS’nin kullanım niyetini en güçlü ve pozitif yönlü etkileyen değişken olduğu, buna karşın yarar algısının kullanım niyeti üzerindeki etkisinin zayıf ve anlamsız olduğu belirlenmiştir.