Tarimsal İşletmelerde Yeşi̇l Yöneti̇m Uygulamalari: Ni̇tel Bi̇r Araştirma

Abstract

Günümüzde küreselleşmeyle birlikte tüm dünyada ortaya çıkan çevresel sorunlar nedeniyle işletmelerin çevre konusunda daha duyarlı olmaları gerekmektedir. Dolayısıyla tüm üretim faaliyetlerinde olduğu gibi insanlığın ve tüm canlıların varlığının devamı için önem taşımakta olan tarımsal faaliyetlerde çevre dostu bir yönetim yaklaşımı olan yeşil yönetimin önemi her geçen gün artmaktadır. Bu çalışmanın amacı, tarımsal işletmelerin yeşil yönetim uygulamalarının incelenmesi ve ulaşılan sonuçlar doğrultusunda tarım sektörüne yönelik önerilerin geliştirilmesidir. Çalışmada nitel araştırma yöntemi tercih edilmiş olup, araştırmanın evrenini Türkiye`de üretim, ürün işleme ve pazarlama faaliyetinde bulunan tarımsal işletmeler oluşturmaktadır. Araştırmada belgesel kaynak tarama tekniği ile işletmelerin yeşil yönetim uygulamaları internetten taranmış ve kurumsal web sitesinde veri paylaşımında bulunan 50 tarımsal işletme araştırmaya dâhil edilmiştir. Elde edilen veriler içerik analizine tabi tutulmuş ve yorumlanmıştır. Araştırmada Türkiye`de tarımsal işletmelerin kalite, geri dönüşüm, organik tarım, gıda güvenliği, sıfır atık, eğitim, iyi tarım, sağlık, çevre kirliliği ve hijyen gibi birçok konuda yeşil yönetim uygulamaları gerçekleştirdikleri bulgusuna ulaşılmıştır. Ayrıca yeşil yönetim uygulamalarında bulunan tarımsal işletmelerin, %56`sının tarımsal üretim işletmesi, %26`sının tarımsal ürün işleme işletmesi, %18`inin ise tarımsal pazarlama işletmesi olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte tarımsal işletmelerin %62`sinin ISO 14001 (Çevre Yönetim Sistemi) sertifikasına sahip oldukları, %44`ünün “Sıfır Atık” projesi, %48`inin ise “Geri Dönüşüm” projesi gerçekleştirdikleri belirlenmiştir. Sonuç olarak, tarımsal işletmelerin çeşitli konularda yeşil yönetim uygulamaları gerçekleştirdikleri ancak bunların yeterli düzeyde olmadığı söylenebilmektedir. Bu bağlamda gıda gereksinimini sağlama noktasında önemli rolü bulunan tarımsal işletmelerde yeşil yönetim olgusunun yaygınlaştırılmasının gıda güvenliğinin sağlanması noktasında önemli katkılar sağlayacağı öngörülmektedir.